Ca khúc Kể Chuyện Trong Đêm được nhạc sĩ Hoàng Trang sáng tác khoảng năm 1965, cũng là thời gian mà ông đã quen biết và kết hôn với một cô gái khuê các tên là Nguyễn Thị Hồng. Bài hát như là món quà nhạc sĩ gửi tặng cho người bạn đời, cũng là bóng hồng duy nhất trong nhiều ca khúc nổi tiếng của ông:
Một đêm biết chuyện chúng mình yêu nhau
Người bạn chiēn đāu nằm bên nói rằng:
“Xin chúc hai người suốt đời yêu nhau
Như trái cau xanh chung tình cùng trầu
Tình yêu như hoa sóng trên đại dương
Vẫn dâng lên dạt dào…”
Click để nghe Phương Dung hát trước 1975
Vào thời trẻ, vì sức khoẻ kém nên nhạc sĩ Hoàng Trang được cấp giấy miễn dịch vĩnh viễn, không phải vào quân ngũ. Nhưng vì tính nghệ sĩ yêu thích hải hồ nên vào khoảng năm 1965, ông xin vào lực lượng hải thuyền để biểu diễn văn nghệ. Cùng đi với ông vào thời điểm này còn có nhạc sĩ Mặc Thế Nhân, Anh Thy, ca sĩ Elvis Phương… Khi sáng tác ca khúc này, nhạc sĩ Hoàng Trang đang ở trên những chuyến hải hành ra vùng xa khơi, bên cạnh là những người quân nhân vốn đã quen với cảnh ngày đêm lênh đênh trên biển rộng.
Đó cũng là hoàn cảnh sáng tác của bài hát Kể Chuyện Trong Đêm. Những người trên chuyến hải thuyền nằm bên nhau để tâm tình về cuộc sống riêng, người lính hải quân nghe nhạc sĩ kể chuyện về người yêu và đã chúc cho mối duyên tình đó được muôn đời gắn bó, “như trái cau xanh chung tình cùng trầu”.
Lúc này nhạc sĩ Hoàng Trang vừa mới quen biết với người yêu xuất thân từ gia đình khá giả, còn ông chỉ là một nhạc sĩ nghèo, không có gì trong tay. Vì khoảng cách tuổi tác quá lớn (lúc đó nhạc sĩ Hoàng Trang 27 tuổi, còn người yêu tên là Hồng chỉ mới 16 tuổi), cũng như khác biệt về hoàn cảnh nên gia đình cô Hồng ra sức cấm cản. Tuy nhiên bằng tình cảm chân thành, họ đã vượt qua tất cả để sống được với nhau đến cuối đời, và cuộc tình kia dù gặp bao nhiêu sóng gió giữa đại dương nhưng vẫn “dâng lên dạt dào”.
Người em bé nhỏ má hồng yêu ơi
Đừng buồn những lúc chiều pha sắc lạnh
Anh hứa anh là suốt đời của em
Em chớ lo câu ân tình nhạt nhòa
Thời gian bôi xóa áo anh nhạt phai
Chớ không phai nhạt tình…
Trong đoạn nhạc này, nhạc sĩ gọi người yêu bằng câu hát triều mến: Người em bé nhỏ má hồng yêu ơi… Ông đã khéo gọi lên tên của người yêu là Hồng, mà nếu không được chính người con trai của 2 người kể lại, thì người viết bài này cũng không để ý đến chi tiết thú vị này.
Cũng như trong những bài hát khác của nhạc sĩ Hoàng Trang viết cùng thời điểm, như Nếu Đời Không Có Anh, hay Tâm Sự Với Anh, cô gái trong các bài hát này có điểm chung là thường mang tâm sự lo âu về tình duyên mai sau, lo ân tình sẽ nhạt nhòa. Để an ủi người yêu, nhạc sĩ luôn nói những câu ngọt ngào và hứa là “suốt đời của em”, và dù cho thời gian có làm cho màu áo lính bị bạc sờn thì cũng không thể nào làm phai nhạt được tình yêu. Đó không phải là những lời chót lưỡi đầu môi, mà lời hứa này của nhạc sĩ đã được ông giữ trọn đến hết cả cuộc đời. Họ sống bên nhau cho đến khi nhạc sĩ Hoàng Trang qua đời vào năm 2011.
Nhớ lúc rời nhau chiều thu ấy
Lá khô nào rơi rụng bước em đi
Áo xanh nghiêng dài mờ dần trong sương cát bay
Nếu biết người đi vì sông núi
Cách chia này cho hạnh phúc mai sau
Chắc em thôi sầu vì người đi cho lý tưởng
Nhớ hôm xưa giã biệt nhau để người trai lên đường làm nhiệm vụ, người yêu bé nhỏ nhìn theo bóng áo lính màu xanh của đại dương đã mờ khuất dần về phía cuối trời. Rồi nghẹn ngào quay gót trở về, bước chân nàng dẫm trên lá khô một chiều thu làm gợi lòng buồn man mác. Nhưng chắc là nỗi buồn đó cũng sẽ dần nguôi, khi nàng nguyện với lòng rằng người trai ra đi vì lý tưởng, đó cũng là lý tưởng chung của cả 2 người, như những gì nhạc sĩ Hoàng Trang đã viết trong bài Đêm Ru Điệu Nhớ:
Cùng một quê hương, cùng chung chí hướng
Kết nên câu chuyện ân tình ngày nay…
Phần cuối của bài hát Kể Chuyện Trong Đêm là sự hứa hẹn, cũng là mơ ước của người trai về một tương lai sẽ được ghép tên chung hai người trên thiệp hồng. Và sau cùng, mơ ước đó đã thành hiện thực khi ai người đã tròn đôi sau đó không lâu:
Nửa đêm nói chuyện chúng mình yêu nhau
Một vầng trăng khuya lạc trên tuyến đầu
Em hỡi sau này chúng mình thành đôi
Như lúc trăng vơi để rồi lại đầy.
Thì tương lai đó có anh và em
Ghép tên chung thiệp hồng.
Bài: Đông Kha
(Vui lòng không copy bài viết nếu không có sự đồng ý của nhacxua.vn)
