Nhạc sĩ Vinh Sử, tác giả của những ca khúc nhạc vàng được người yêu nhạc phổ thông đại chúng yêu thích như Nhẫn Cỏ Cho Em, Gái Nhà Nghèo, Bạc Màu Áo Trận, Đêm Lang Thang, Gõ Cửa Trái Tim, Hai Bàn Tay Trắng, Không Giờ Rồi, Vòng Nhẫn Cưới, Chuyến Xe Lam Chiều… vừa qua đời vào lúc 3h sáng ngày 10/9/2022 tại bệnh viện nhân dân Gia Định, hưởng thọ 78 tuổi.
Suốt 10 năm qua, nhạc sĩ Vinh Sử mắc bệnh ung thư trực tràng, trước khi qua đời, ông đã nằm bệnh viện đã hơn 1 tháng vì bệnh đến giai đoạn cuối, kèm theo bị xuất huyết dạ dày, đường tiêu hoá và viêm phổi. Ông nằm điều trị ở Khoa gây mê hồi sức với tình trạng nửa tỉnh nửa mê, mỗi ngày phải truyền máu, thức ăn và đeo máy trợ thở để duy trì sự sống. Các bác sĩ tiên liệu nhạc sĩ khó qua khỏi do cơ thể suy kiệt sau nhiều năm mắc bạo bệnh.
Người bên cạnh chăm sóc nhạc sĩ những năm tháng cuối đời là Ngọc Lệ, vợ cũ đã chia tay từ năm 1978 và tái hợp năm 2006. Theo bà Lệ cho biết, nhạc sĩ Vinh Sử từ lâu đã chuẩn bị cho sự ra đi của mình bằng việc xây dựng trước nơi yên nghỉ ở nghĩa trang nghệ sĩ Bình Dương.
Nhạc sĩ Vinh Sử là một trong những tên tuổi tiêu biểu của nhạc vàng miền Nam trước 1975, đặc biệt là ở thể loại nhạc bình dân dành cho đại chúng. Ngoài sáng tác với bút danh Vinh Sử, cũng là tên thật, ông còn lấy nhiều bút danh khác nhau là Bồng Nga Nữ, Chế Huyền Trân, Cô Phượng, Diễm Nhi, Đức Vượng, Hàn Ni, Linh Ngân,… với những ca khúc tiêu biểu: Chuyện Tình Sao Ly, Chuyện Tình Liêu Trai, Nhẫn Cỏ Cho Em, Gái Nhà Nghèo, Bạc Màu Áo Trận, Đêm Lang Thang, Đêm Hỏa Châu, Gõ Cửa Trái Tim, Hai Bàn Tay Trắng, Không Giờ Rồi, Nét Buồn Thời Chiến, Năm 17 Tuổi, Vòng Nhẫn Cưới, Chuyến Xe Lam Chiều…
Sự nghiệp của nhạc sĩ Vinh Sử gắn liền với những ca khúc bình dân đại chúng, đa số nói về những thân phận nghèo, những mối tình trắc trở vì không “môn đăng hộ đối” giữa chàng trai nghèo và tiểu như nhà giàu. Nhạc của ông được đại chúng đón nhận có lẽ là vì trong đó người ta thấy được hình ảnh và tâm sự của chính mình.
Nhạc sĩ Vinh Sử cũng từng cho biết:
“Nhạc tôi viết là dành cho những người nông dân, những người lao động. Tôi đã gởi hết toàn tâm toàn ý của mình vào đó và cũng nhận được sự hưởng ứng của đông đảo công chúng lao động nghèo. Tôi nghĩ rằng nhạc của mình cũng là tiếng nói của một bộ phận nhân dân. Nghe nhạc của tôi, những người lao động nói rằng đó là nhạc của người Việt Nam, không lai căng”.
Nhạc sĩ Vinh Sử tên thật là Bùi Vinh Sử, sinh năm 1944 tại Sài Gòn trong một gia đình nghèo khó. Cuộc đời ông trải qua nhiều thăng trầm và gập ghềnh, lúc thì ở đỉnh cao cả về danh vọng lẫn tiền bạc, lúc thì lâm vào tình trạng khốn cùng.
Vào thời điểm thập niên 1960, 1970, âm nhạc đã mang đến cho nhạc sĩ Vinh Sử tất cả, từ danh tiếng đến tiền bạc. Thời hoàng kim trước năm 1975 với tiền tác quyền từ các ca khúc đủ để Vinh Sử tậu xe hơi, nhà lầu.
Kiếm được tiền quá nhiều một cách dễ dàng so với đa số đồng nghiệp khác, ông sống cuộc sống của giới thượng lưu sẵn sàng chi hàng chục cây vàng vào những cuộc vui thoáng chốc. Cuộc sống phong lưu đó kết thúc từ thời điểm năm 1975, khi ông không còn hành nghề về nhạc được nữa, và tiền của cũng đã cạn kiệt sau những lần phung phí.
Cho đến cuối thập niên 1980, đầu thập niên 1990, nhạc sĩ Vinh Sử một lần nữa lại trở nên khá giả nhờ vào âm nhạc, kể từ khi nhà nước bắt đầu nới lỏng kiểm duyệt lĩnh vực âm nhạc, nhiều ca khúc nhạc tình cảm, quê hương được phép biểu diễn trở lại, nhiều hãng băng đĩa bắt đầu làm ăn phát đạt, và nhạc sĩ Vinh Sử được mời làm biên tập nhạc cho các hãng nhạc ở trong nước như Saigon Audio, VAFACO, Rạng Đông… từ đó cuộc sống của ông đỡ vất vả và bắt đầu phất lên trở lại. Tuy nhiên đây cũng là thời kỳ mà nhạc sĩ Vinh Sử bị tai tiếng trong việc mạo nhận là tác giả của nhiều bài hát của nhạc sĩ khác, đặc biệt là các nhạc sĩ đã ra hải ngoại là Anh Bằng, Lam Phương…
Thập niên 1990, tuy làm ra nhiều tiền nhưng nhạc sĩ Vinh Sử cũng không giữ lại được vì thói quen tiêu xài phung phí đã có từ thời trẻ. Thời gian sau đó ông lại bị rơi vào đói nghèo, đau ốm bệnh tật triền miên.
Năm 2012, nhạc sĩ Vinh Sử phát hiện bị ung thư đại tràng. Năm 2014, căn bệnh đã chuyển sang giai đoạn di căn. Trái với những thời hoàng kim, lúc đó ông sống khó khăn và đơn độc trong căn nhà chỉ 15m2 tại một con hẻm nhỏ ở Sài Gòn. Tiền chữa trị bệnh của ông phải nhờ đến sự giúp đỡ của nhiều ca sĩ.
Vài năm sau đó, số phận lại xoay vần một lần nữa với cuộc đời nhạc sĩ Vinh Sử, khi trào lưu bolero trở lại. Từ những năm gần đây, có nhiều ca sĩ đặt hàng ông sáng tác mới, đồng thời tiền nhận được từ trung tâm tác quyền âm nhạc cũng khá cao, đủ cho ông sống nhàn hạ ở tuổi xế chiều.
Hiện tại, người vợ cũ của nhạc sĩ Vinh Sử đang dùng tiền tác quyền âm nhạc của ông để trả cho các chi phí bệnh viện. Dù đã chia tay hơn 40 năm nhưng bà Ngọc Lệ vẫn tận tình chăm sóc, tận nghĩa với chồng cũ.
Nhạc sĩ Vinh Sĩ và bà Ngọc Lệ kết hôn năm 1976, được 2 năm thì chia tay sau khi có 1 người con chung. Cho đến tận năm 2006, khi bị đau yếu và bị bệnh, cuộc sống lại vất vả khó khăn, nhạc sĩ tìm lại vợ cũ nhờ chăm sóc. Chia sẻ trên báo Vietnamnet, bà Lệ nói nếu không có Vinh Sử, cuộc sống sẽ rất đơn giản. Cha mẹ mất chia tài sản thừa kế, bà lấy số tiền đó cộng thêm tiền dành dụm nhiều năm mua một căn nhà nhỏ ở Bình Tân và một mảnh đất ở xã Vĩnh Lộc, Bình Chánh để của cho con. Vì thế, sau này có lần cãi nhau, bà giận quá nên to tiếng: Lúc đi, ông không để lại cho má con tôi cái gì thì vì sao đến chừng hoạn nạn lại đến tìm tôi?
Trước đây, bà Lệ sống ổn định với công việc gấp quần áo thuê. Từ khi ở cùng Vinh Sử, bà không nhận làm thuê nữa để chăm sóc chồng. Trong những năm bệnh tật khắc nghiệt nhất của nhạc sĩ Vinh Sử, hầu như chỉ có bà ở bên.
Ngày trước khi vẫn ở riêng, cứ đến trưa là bà Lệ ăn cơm rồi chuẩn bị đồ đạc sang nhà nhạc sĩ Vinh Sử.
“Ông khó chịu đến kỳ cục. Tôi đi 18 cây số hơn 1 tiếng đến nhà dọn dẹp, chăm sóc, ông không hỏi han đã đành còn cáu kỉnh với tôi vì gây tiếng động khiến ông mất tập trung viết nhạc. Sau này, tôi hiểu rằng chỉ là ông quá yêu âm nhạc nên không giận nữa”, bà Lệ chia sẻ trên Vietnamnet
Đến năm 2020, khi nhạc sĩ Vinh Sử quá yếu, bà Lệ cũng không còn đủ khỏe để đi lại hàng ngày, nhạc sĩ mới chịu dọn về sống cùng vợ để tiện chăm sóc.
Đông Kha – nhacxua.vn
