ADVERTISEMENT
Nhạc Xưa
  • Trang Chủ
  • Nhạc Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Xuất xứ bài hát
No Result
View All Result
Nhạc Xưa
No Result
View All Result
Home Saigon xưa

Tư liệu về rạp Norodom (hý viện Thống Nhứt) và cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của đài Pháp Á đầu thập niên 1950

2021/07/24
in Saigon xưa
Tư liệu về rạp Norodom (hý viện Thống Nhứt) và cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của đài Pháp Á đầu thập niên 1950

Khi nhắc về những sinh hoạt văn nghệ của Sài Gòn thập niên 1950, chúng ta thường nghe nhắc nhiều đến rạp Norodom (sau 1955 được gọi là rạp Thống Nhứt). Có thể nói rằng hầu như tất cả các ca sĩ hoạt động nghệ thuật vào thập niên 1950 ở Sài Gòn đều đã từng đứng trên sân khấu rạp Norodom.

Rạp Norodom gắn liền với 2 sự kiện lớn nhất của tân nhạc ở Sài Gòn từ thuở ban sơ, đó là nơi tổ chức cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của đài Pháp Á, là nơi khởi đầu sự nghiệp của nhiều tên tuổi huyền thoại như Khánh Ly, Mai Hương, Bạch Yến…

Bên trong rạp Norodom trong một cuộc thi Tuyển lựa ca sĩ của đài phát thanh Pháp Á năm 1953

Ngoài ra, vào chiều thứ 3 hàng tuần suốt từ năm 1952 cho đến tháng 4 năm 1975, Nha xổ số Kiến thiết quốc gia mỗi tuần dùng rạp Norodom để xổ số, và bài hát “Xổ số kiến thiết quốc gia” của nghệ sĩ Trần Văn Trạch được hát mà cho đến nay nhiều người Sài Gòn xưa vẫn còn nhớ tới.

Đôi nét về xổ số ở Sài Gòn xưa: “Kiến thiết quốc gia, giúp đồng bào ta, xây đắp muôn người, được nên cửa nhà…”

Vào mỗi thứ 3 hàng tuần, trước khi quay số thì ở rạp Norodom có chương trình phụ diễn tân nhạc với sự tham gia của nhiều ca sĩ nổi tiếng, và đó cũng là dịp để các ca sĩ chưa nổi tiếng giới thiệu giọng hát của mình đến công chúng. Từ năm 1978, tòa nhà rạp Thống Nhứt (Thống Nhất) cũng được dùng làm trụ sở của công ty xổ số kiến thiết cho đến năm 2015.

Về lịch sử của Rạp Norodom, tòa nhà này được khởi công xây dựng vào ngày 19/3/1931, ban đầu mang tên là Maison du Combattant (Nhà cựu ᴄhiên binh), tọa lạc ở số 23 đại lộ Norodom. Khu đất này được Thống đốc Nam Kỳ khi đó là Jean Krautheimer cấp miễn phí với sự chấp thuận của Hội đồng Thuộc địa.

Xem bài khác

Hình ảnh Sài Gòn xưa và nay chụp cùng 1 vị trí: Loanh quanh góc phố Quận Ba

Hình ảnh so sánh đường Sài Gòn xưa và nay với cùng một góc ảnh – Phần 4: Đại lộ Hàm Nghi

Rạp Norodom (Thống Nhứt) khi còn mang tên Maison du Combattant

Tòa nhà Maison du Combattant được thiết kế theo phong cách Art Deco (hình dáng hình học và góc cạnh), hoàn thành vào ngày 30/6/1932 và khánh thành ngày 14/7/1932 (dịp quốc khánh Pháp). Khu nhà có cả một quán bar, nhà hàng và phòng hội nghị, nhưng khu vực quan trọng nhất, được nhiều người biết đến nhất chính là một sân khấu quy mô nhỏ để trình diễn âm nhạc Vì vậy bên cạnh tên gọi chính thức là Maison du Combattant, nó còn được gọi là rạp Norodom.

Sau khi người Pháp rời Sài Gòn năm 1955, tòa nhà trở thành nhà hát và được gọi là Hý viện Thống Nhứt (hoặc rạp Thống Nhứt). Vào thời Pháp, con đường trước tòa nhà tên là Norodom (đặt theo tên dinh Norodom ở đầu đường), sau năm 1955 thì dinh Norodom đổi tên thành Dinh Độc Lập, đại lộ Norodom đổi tên thành đại lộ Thống Nhứt (hoặc Thống Nhất), vì vậy rạp Norodom cũng đổi tên thành rạp Thống Nhứt.

Rạp Norodom nằm sát bên tòa đại sứ Anh Quốc, đối diện với một đơn vị quân đội, có lẽ vì vậy nên khán giả e ngại, ít đến rạp này để xem hát. Đoàn Việt Kịch của nghệ sĩ Năm Châu có hát ở rạp Norodom chỉ một vài lần. Khi nhắc đến rạp này, người ta nhớ nhiều nhất đến những lần đài phát thanh Pháp Á tổ chức thi tuyển ca sĩ tại đây.

Đài phát thanh Pháp Á

Đài Pháp Á được khai sinh từ một thỏa thuận của Pháp với Quốc Gia Việt Nam (quốc trưởng Bảo Đại), ban đầu là từ một đài của Pháp đã hoạt động trước đó, đến ngày 13/4/1950 thì chuyển giao cho Quốc Gia Việt Nam, trụ sở đặt tại tòa nhà ở tòa nhà góc đường Maréchal de Lattre de Tassigny và đại lộ Somme (sau 1955 mang tên đường Công Lý – Hàm Nghi).

Trụ sở đài phát thanh Pháp Á

Người phụ trách chương trình tiếng Việt là ông Hoàng Cao Tăng (thân sinh của nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm). Kể từ đó (năm 1950), đài Pháp Á liên tục tổ chức những cuộc thi tuyển lựa ca sĩ tại rạp Norodom (Thống Nhứt), phát hiện những tài năng âm nhạc cho nền tân nhạc vẫn còn non trẻ ở Sài Gòn. Lâu nay, khi nhắc tới cuộc thi này, người ta vẫn gọi đó là “cuộc thi tuyển lựa ca sĩ”, ít người biết rằng tên chính thức của nó phải là “Cuộc Tuyển-Lựa Tài-Tử Việt-Nhạc”, do Đài Pháp Á và Hội khuyến nhạc Nam-Việt tổ chức dưới sự bảo trợ của Nha Tổng Thơ ký Xổ Số Kiến thiết Quốc gia.

Mỗi lần thi như vậy kéo dài đến nửa năm, qua các vòng loại, tứ kết, bán kết và chung kết với vài trăm thí sinh. Mỗi vòng thi, mỗi thí sinh chọn hát một bài để được chấm điểm lọt vào vòng sau. Mỗi đêm thi như vậy, ngoài phần trình diễn của thí sinh thì còn có sự tham gia của các ca sĩ nổi tiếng. Vào thời kỳ nửa đầu thập niên 1950, Sài Gòn đã có nhiều danh ca sinh hoạt văn nghệ là Minh Trang, Minh Diệu, Minh Tần, Minh Hoan, Châu Kỳ, Mạnh Phát, sau đó còn có thêm Thái Thanh, Tâm Vấn, Ánh Tuyết…

Danh ca Bạch Yến năm 11 tuổi trên sân khấu rạp Norodom năm 1953

Trong lần tổ chức thứ 4 vào năm 1953, có một tên tuổi tham gia thi tuyển lựa ở lứa tuổi nhi đồng, sau này đã trở thành danh ca nổi tiếng bậc nhất Sài Gòn, đó chính là Bạch Yến (sinh năm 1942), khi đó mới 11 tuổi. Năm đó Bạch Yến được 16 điểm, đồng giải Nhất với 2 người khác. Sau đây là một bài báo năm 1953 ghi nhận lại sự kiện này:

Cuộc tuyển lựa tài tử do đài Pháp Á và Hội Khuyến nhạc Nam Việt chủ trương, đã kết thúc kỳ thứ IV, trong buổi thi chung kết tổ chức tạp rạp Norodom ngày 16-8-1953 vừa rồi.

Buổi thi đã diễn ra rất hào hứng, sôi nổi, với một chương trình giúp vui có mặt rất đông các ca nghệ sĩ, nhạc công ở Thủ đô.

Kết quả cuộc thi đã đưa ra, khác hẳn các kỳ trước: đậu nhất là một bạn trai thanh niên đứng tuổi Quốc Dũng ở Hải Phòng (mà chúng tôi được một vài khán giả ở Cảng, có mặt bữa đó, giới thiệu bạn là con thứ chín của gia đình họ Bạch rất quen biết ở Bắc Việt). Bạn Quốc Dũng hát bài Giọt Mưa Thu của Đặng Thế Phong được 16 điểm 33.

Hai giải nhì lọt vào tay cô Thanh Giang hát bài Trở Về Mái Nhà Xưa của Curtis và Phạm Duy, cùng được 15 điểm 67.

Sau đó thứ tự đến:

– Giải tư đồng hạng: 3 bạn Philippe Hùng, Văn Chiêu và Trịnh Ngọc Hồng, cùng được 15 điểm 33.

– Giải bảy đồng hạng hai cô Phương Liên và Như Sương được 14 điểm 67.

– Giải chín cô Bích Giang được 14 điểm 33.

– Giải mười cô Khánh Dzư được 13 điểm 67.

Về phần nhi đồng, ba em Bạch Yến, Thanh Nhạn và Kim Biên đều được 16 điểm. Và sau hết, em Khánh Nhung đậu thứ tư với 15 điểm 33.

Bạn Quốc Dũng với giọng hát trầm và ấm, thật đã xứng đáng với giải nhất kỳ này, cũng như cô Thanh Giang giải nhì với giọng trong và cao, hát rất tự nhiên, bình tĩnh.

Trong ba giải nhất Nhi Đồng, có lẽ em Bạch Yến hát trội hơn hai em Thanh Nhạn và Kim Biên, tuy rằng ba em đồng điểm nhau.

Còn các bạn và em khác đều hát đã vững, giọng tốt, và cũng đã chật vật lắm trong cuộc tranh tài gay go qua các vòng loại, tứ và bán kết trong gần nửa năm, với trên 200 thí sinh.

Theo dõi cuộc thi từ đầu, chúng tôi phàn nàn cho nhiều bạn và em, hát rất hay, có nhiều hy vọng vào chung kết, mà đã ân hận rớt ở vòng bán kết, có thể vì một vài bối rối, kém bình tĩnh lúc lên sân khấu hoặc vì một buổi hát không suy sức, cũng có thể vì đã chọn một bài hát không hợp ý thích Ban giám khảo.

Trong những trường hợp đáng tiếc đó, có các bạn Phan Hùng Paul Sibilly, Nguyễn Hồng Phúc, Phạm Huy Tường…

Phần các em Nhi đồng, đáng kể nhất là em Như Mai, 6 tuổi, rất xinh và tự nhiên, vừa hát vừa múa đúng nhịp, chỉ thiếu nửa điểm là được vào chung kết.

Các bạn và các em hẳn không lấy thế làm nản, mà hiểu rằng hát vì thích hát, vì hâm mộ ca nhạc, và cũng để thử thách giọng mình, tập cho có bình tĩnh khi đứng trên sân khấu, đèn sáng trưng trước công chúng đông đảo. Kết quả Nhất Nhì chỉ là phụ. Cũng có nhiều khi những danh hiệu Nhất Nhì đó đã làm nhiều người đi “thụt lùi” vì tự mãn hay “dễ ghét” vì kiêu căng!

Giải thưởng kỳ tuyển lựa tài tử này không đồ sộ như mấy lần trước có lẽ là vì sự vắng mặt của ông chủ sự Đài Pháp Á, nhưng phần nhiều là thực chất giá trị, như các đồ vàng (nhẫn, plaque, cắp cravate…) của Nha Tổng Thư ký xổ số Kiến thiết Quốc gia tặng.

Ngoài ra, các hãng buôn như Asia, Rondon, Viễn Đông, Bastos, Mitac, ORIA… có tặng nhiều phẩm vật. Các nhà xuất bản Tinh Hoa, An Phú, Nam Quang cũng tặng nhiều sách vở, bản nhạc.

Khán giả dự buổi thi Chung kết Tuyển lựa tài tử hôm đó đều rất hài lòng với một chương trình giúp vui đơn giản nhưng hay đều. Từ màn hợp ca mở đầu do các cô Mộc Lan, Minh Diệu, Minh Tần, các bạn Mạnh Phát, Châu Kỳ trình bày, đến các màn đơn ca của cô Bích Thủy, em Lê Phi, cô Minh Hoan, bạn Vũ Huyến, cho đến vở kịch tâm lý hài hước “Ly thuốc độc trường sinh” của Vĩnh Phan. Để kết thúc buổi nhạc hội, các tài tử, nghệ sĩ luôn luôn được những tràng pháo tay tán thưởng, khích lệ. Hai em Thúy Lan và Phương Lan đờn dương cầm chung, 4 tay, cũng được khán giả hoan nghênh nhiệt liệt. Màn nhạc cảnh “Hò kéo lưới” do các em Lê Phi, Lê Út, Yến Tuyết, Kim Ánh diễn tả cũng rất được chú ý.

Khán giả ra về hân hoan đã dự một cuộc vui ý nghĩa, tin tưởng ở vườn ca nhạc tương lai, đã có những mầm non đầy hứa hẹn và cũng cảm phục ở công cuộc tổ chức chu đáo của đài Pháp Á và Hội Khuyến Nhạc.

Tư liệu của Leminh Saigon

Từ sau năm 1975, rất nhiều rạp hát ở Sài Gòn đã không còn hoạt động mà được dùng với các mục đích khác nhau, như Rạp Thanh Vân trở thành nơi để nhạc cụ của Nhà hát giao hưởng vũ kịch thành phố. Rạp Đại Nam trở thành khách sạn Đại Nam nằm trên đường Trần Hưng Đạo. Rạp Aristo hiện tại là khách sạn 5 sao New World trên đường Lê Lai. Rạp Quốc Thanh một thời là nơi tổ chức thi tuyển lựa ca sĩ đài phát thanh Sài Gòn, nay trở thành nhà hàng tiệc cưới Quốc Thanh. Cùng chung số phận, rạp Thống Nhứt sau 1975 được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau, đến năm 1978 trở thành trụ sở của công ty Xổ số kiến thiết.

Đến năm 2015, công ty xổ số dời về đường Trần Nhân Tông, “mảnh đất vàng” của rạp Thống Nhứt xưa trên đường Lê Duẩn được bán đấu giá.

Rạp Thống Nhứt vào năm 2017, trước khi bị phá bỏ không lâu

Đó là mảnh đất ở địa chỉ số 23 (Norodom – Thống Nhứt – Lê Duẩn) rất đẹp và vuông vắn (55×55) với hơn 3000m vuông, nằm ở trung tâm Quận 1 và có 2 mặt tiền đắt giá là Lê Duẩn – Nguyễn Du. Trải qua quá trình đấu giá mất nhiều thời gian, công ty Tân Hoàng Minh đã mua được mảnh đất đắc địa này với giá 1430 tỷ đồng vào năm 2015. Đến năm 2017, tòa nhà rạp Norodom cũ vẫn còn, nhưng đến năm 2018 thì đã bị đập bỏ để chuẩn bị xây một cao ốc trung tâm thương mại cao cấp. Tuy nhiên sau đó mảnh đất này được chuyển nhượng cho Techcombank để xây trụ sở.

Bài: Đông Kha
Bản quyền bài viết của nhacxua.vn

ShareTweetPin

Xem bài khác

Ca khúc “Tình Bơ Vơ” và mối tình đơn phương của nhạc sĩ Lam Phương
Bàn Tròn Âm Nhạc

Ca khúc “Tình Bơ Vơ” và mối tình đơn phương của nhạc sĩ Lam Phương

Càng nhìn em yêu em hơn và yêu em mãi Dù phút êm đềm xa xưa nay đã đi vào...

by admin
March 9, 2023
Cuộc đời và sự nghiệp của nhạc sĩ Ngọc Chánh (Ban Shotguns) – Tác giả của Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang, Tuổi Biết Buồn…
Bàn Tròn Âm Nhạc

Vĩnh biệt nhạc sĩ Ngọc Chánh của ban nhạc Shotguns

Nhạc sĩ Ngọc Chánh, tên tuổi gắn liền với ban Shotguns trước 1975, đã vừa qua đời tại Nam California...

by admin
January 8, 2023
Cuộc đời và sự nghiệp của nhạc sĩ Lam Phương (1937-2020)
Bàn Tròn Âm Nhạc

Cuộc đời và sự nghiệp của nhạc sĩ Lam Phương (1937-2020)

Nhạc sĩ Lam Phương là một trong những tên tuổi nổi bật nhất của làng nhạc Sài Gòn trước năm...

by admin
December 22, 2022
Tác giả Mưa Đêm Tỉnh Nhỏ – Nhạc sĩ Hà Phương – nhập viện vì tai biến và té gãy xương đùi
Tin Tức

Tác giả Mưa Đêm Tỉnh Nhỏ – Nhạc sĩ Hà Phương – nhập viện vì tai biến và té gãy xương đùi

Nhạc sĩ Hà Phương, tác giả của những ca khúc nhạc vàng quen thuộc là Mưa Qua Phố Vắng, Mùa...

by admin
December 5, 2022
Vĩnh biệt nữ ca sĩ Uyên Ly của tam ca Ba Con Mèo (Cat’s Trio) trước 1975
Bàn Tròn Âm Nhạc

Vĩnh biệt nữ ca sĩ Uyên Ly của tam ca Ba Con Mèo (Cat’s Trio) trước 1975

Ban nhạc nữ Ba Con Mèo được xem là ban tam ca nữ nổi tiếng nhất của nhạc Việt thời...

by admin
December 2, 2022
Hùng Cường – Bạch Tuyết: Cơn “sóng thần” của sân khấu cải lương trước 1975
Bàn Tròn Âm Nhạc

Hùng Cường – Bạch Tuyết: Cơn “sóng thần” của sân khấu cải lương trước 1975

Nền nghệ thuật Cải lương Việt Nam giai đoạn những năm 1960 – 1970 sinh ra nhiều cặp đào –...

by admin
November 1, 2022
Next Post
Ca sĩ Kim Loan (Căn Nhà Ngoại Ô) và những hình ảnh đẹp nhất của thời xuân sắc

Ca sĩ Kim Loan (Căn Nhà Ngoại Ô) và những hình ảnh đẹp nhất của thời xuân sắc

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

NHẠC XƯA 360°

Nghe lại những bài nhạc vàng bất hủ mùa Giáng Sinh – Thu âm trước 1975

Nghe lại những ca khúc nổi tiếng nhất của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ (Thu âm trước 1975)

Nhạc sĩ Anh Bằng và ca khúc “Mai Tôi Đi” (thơ Nguyên Sa) – Paris lộng lẫy và u sầu trong thơ và nhạc Việt

Nghe Khánh Ly hát “nhạc vàng”

Tình yêu được nhiều người ngưỡng mộ của ca sĩ Hoàng Oanh và nhạc sĩ Mai Châu

Nghệ sĩ guitar Vô Thường và tuyệt kỹ ngón đàn tay trái

TIỂU SỬ BÀI HÁT

Hoàn cảnh sáng tác “Đêm Nhớ Trăng Sài Gòn” (Du Tử Lê – Phạm Đình Chương) – Giai điệu buồn của những người Việt ly hương

Hoàn cảnh sáng tác ca khúc “Bến Xuân” – Bức tranh mùa xuân tuyệt mỹ của nhạc sĩ Văn Cao 80 năm trước

Ca khúc “Mùa Thu Chết” (Phạm Duy) và và giọng hát Julie Quang tròn nửa thế kỷ trước

Hoàn cảnh sáng tác “Em Đến Thăm Anh Một Chiều Mưa” (nhạc sĩ Tô Vũ) – Tuyệt phẩm trữ tình lãng mạn của thập niên 1940

Câu chuyện xung quanh một bài hát trước 75: “Có Phải Em Mùa Thu Hà Nội” (Trần Quang Lộc & Tô Như Châu)

Hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa của “Bài Không Tên Số 4” (Vũ Thành An) – Triệu người quen có mấy người thân?

CA TỪ TRONG NHẠC XƯA

Ca từ trong nhạc xưa: Cỏ ưu tư muộn phiền lên xám môi…

Bài hát Còn Thương Rau Đắng… “coi cỏi đốt đồng…” hay “coi khói đốt đồng…”, “ba vá miếng dừa…” hay “ba vá miểng vùa…”

Ca từ trong nhạc xưa: “Trốn phong ba, em làm dâu nhà người”

Nhạc sĩ Anh Việt Thu và “Tám Điệp Khúc” – Trời làm cho mưa bay giăng giăng…

Hoàn cảnh sáng tác bài Linh Hồn Tượng Đá: Trên dốc đá tôi tình cờ quen nàng

Ý nghĩa trong bài hát Giọng Ca Dĩ Vãng (nhạc sĩ Bảo Thu): “hoa mai giăng ngập nẻo đường em đi…”

Tags

anh bằng anh việt thu châu kỳ chế linh duy khánh giao tiên hoài linh hoàng nguyên hoàng oanh hoàng thi thơ hoàng trang hoàng trọng huỳnh anh khánh ly lam phương lê dinh lê thương lê uyên phương lệ thu minh kỳ mạnh phát nguyễn tất nhiên nguyễn văn đông ngân giang ngô thụy miên ngọc lan như quỳnh phạm duy phạm đình chương saigon collection song ngọc thanh sơn thanh thúy thái thanh tiểu sử ca sĩ tiểu sử nhạc sĩ trúc phương trường sa trầm tử thiêng trần thiện thanh trịnh công sơn từ công phụng văn cao vũ thành an y vân
Liên hệ Ban Biên Tập

bbt@nhacxua.vn

DMCA.com Protection Status

No Result
View All Result
  • Trang Chủ
  • Nhạc Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Xuất xứ bài hát

© 2020 NhacXua.VN - Nhạc Xưa Thời Báo.