ADVERTISEMENT
Nhạc Xưa
  • Trang Chủ
  • Nhạc Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Xuất xứ bài hát
No Result
View All Result
Nhạc Xưa
No Result
View All Result
Home Saigon xưa

Những thương hiệu nổi tiếng trước năm 1975 của người Việt sở hữu – Phần 3: Bột Bích Chi – Hương vị quen thuộc của một thời

2021/06/25
in Saigon xưa
Những thương hiệu nổi tiếng trước năm 1975 của người Việt sở hữu – Phần 3: Bột Bích Chi – Hương vị quen thuộc của một thời

Tại miền Nam trước 1975, nếu như loại sữa Guigoz chỉ thường dành cho con em các gia đình trung lưu trở lên, thì bột Bích Chi là mặt hàng rất quen thuộc đối với mọi gia đình. Có lẽ hầu hết những ai được sinh ra trong thập niên 1960, 1970 tại miền Nam đều đã từng ít nhất một lần được ăn chén bột Bích Chi khi còn đang chập chững.

Thống lĩnh thị trường miền Nam suốt gần 1 thập kỷ – kể từ giữa thập niên 1960 cho đến năm 1975 – và trên khắp cả nước cho đến năm 1990, bột gạo lứt Bích Chi là loại bột ăn dặm cho trẻ em quen thuộc. Nhưng ít người biết rằng, đây chính là sản phẩm sáng tạo từ tình thương của một người cha dành cho con gái nhỏ của mình.

Người cha đó là ông Trần Khiêm Khánh (tên thường gọi là Tư Khánh) ở Sa Đéc (Đồng Tháp). Ông Khánh từng tham gia kháng ᴄhιến trước năm 1954, từng bị tù đày nhiều năm khiến sức khoẻ suy yếu. Hoàn cảnh gia đình càng khó khăn hơn khi năm 1966, vợ ông sinh con gái thứ hai. Không có tiền mua sữa cho con, ông Khánh xoay sở đủ cách tìm nguồn thực phẩm thay thế.

Rồi ông chợt nhớ đến lời một bác sĩ trong kháng ᴄhιến, năm xưa đã từng dặn mọi người nên thỉnh thoảng ăn gạo lứt để bồi bổ sức khoẻ, chống bệnh tật. Sau khi tìm đọc thêm các tài liệu, sách báo về công dụng của gạo lứt, ông Khánh quyết định đem gạo lứt nấu cháo rồi chắt nước cho con uống. Sau hơn một tuần lễ uống thử, thấy con khoẻ mạnh, tiêu hoá tốt, không bị dị ứng hay tiêu chảy, ông yên tâm cho con dùng tiếp. Để tiện dụng hơn, ông tiếp tục cải tiến bằng cách đem gạo lứt xay thành bột. Ông Khánh nghiên cứu đặt thợ làm một chiếc máy xay bột nhỏ để dùng. Không chỉ dùng cho con, ông Khánh còn đem bột dư dùng tặng bạn bè người quen có con nhỏ. Tiếng tốt về bột gạo lứt đồn xa, mọi người giới thiệu nhau nhờ ông Khánh mua gạo xay bột giúp. Dần dần, ông nhận được nhiều đơn đặt hàng hơn, chỉ tính trong số bạn bè, quen biết mỗi tháng ông Khánh bán được vài trăm ký bột.

Nhờ bột gạo lứt, vô tình ông Khánh trở thành người kinh doanh, vốn không phải là sở trường của mình. Nhờ bán bột gạo lứt, ông Khánh vừa có tiền xoay xở kinh tế gia đình, vừa giúp được nhiều gia đình khó khăn nuôi con khoẻ mạnh và tiện lợi hơn với giá cả phải chăng, không cần phải mua sữa đắt tiền. Trẻ em ăn bột gạo lứt khoẻ mạnh, hồng hào, tránh được bệnh còi xương, suy dinh dưỡng khi thiếu sữa. Theo Đông y, gạo lứt là thứ thực phẩm bổ dưỡng, thanh nhiệt, rất tốt cho đường ruột, và ngăn nhiều được nhiều loại bệnh.

Xem bài khác

Hình ảnh Sài Gòn xưa và nay chụp cùng 1 vị trí: Loanh quanh góc phố Quận Ba

Hình ảnh so sánh đường Sài Gòn xưa và nay với cùng một góc ảnh – Phần 4: Đại lộ Hàm Nghi

Thuận đà, bột gạo lứt được đón nhận, yêu thích, ông Khánh bàn với vợ mở nhà máy xay bột ở Sa Đéc vào năm 1966, đặt tên theo tên cô con gái thứ hai của mình là Bích Chi. Ông Khánh kể: “Nếu không có Bích Chi, tui đã không làm bột. Chính nhờ nuôi nó bằng gạo lứt tui làm ra mới có công ty sau này nên tui đặt tên cho bột này là Bích Chi”

Tháng 3 năm 1967, Nhà máy bột Bích Chi chính thức đi vào hoạt động và nhanh chóng được biết đến rộng khắp miền Nam và Nam Trung Bộ những năm 1967-1975. Để làm phong phú sản phẩm, ông Khánh tiếp tục nghiên cứu sản xuất thêm nhiều loại bột pha trộn giữa gạo lứt và các loại ngũ cốc (đậu xanh, đậu đỏ, đậu trắng, đậu đen, đậu nành).

Nhà máy bột Bích Chi

Bên ngoài bao bì sản phẩm bột Bích Chi in hình mẹ bồng con mà theo ông Khánh giải thích thì đó là bà Đinh Ngọc Điệp (vợ ông) và cô con gái Bích Chi. Dưới tấm hình là dòng chữ “Hình ảnh cháu Trần Thị Bích Chi, cháu bé đầu tiên được nuôi thử nghiệm bằng bột gạo lứt thay sữa mẹ”.

Khi mới hình thành, bột Bích Chi được quảng bá tự phát theo kiểu truyền miệng nên chỉ bán được trong vùng giới hạn chứ không thể đưa sản phẩm đi xa. Để phát triển thị trường, đưa sản phẩm lên Sài Gòn bán, ông Khánh đã chọn ông Đỗ Như Công làm đại lý phân phối độc quyền (xưa gọi là tổng phát hành). Ông Công vốn là bạn thân của ông Trần Khiêm Ninh, anh trai của ông Khánh, là người có kinh nghiệm và kiến thức về kinh doanh, có bằng thương mại do Pháp cấp.

Không hổ danh là một nhà kinh doanh nhanh nhạy, ông Công nhanh chóng đưa bột Bích Chi thống lãnh thị trường bằng nhiều cách thức quảng cáo bài bản và sáng tạo mang tính tiên phong ở Việt Nam, cho đến nay vẫn được các doanh nghiệp áp dụng.

Để có thể đưa bột Bích Chi đến với người tiêu dùng nhanh nhất là qua các tiệm tạp hóa. Tuy nhiên các tiệm tạp hóa thường không thích nhận bán những mặt hàng lạ, khách chưa biết nên sẽ bán chậm. Nếu giao hàng họ chỉ nhận ký gửi và cất hàng vào trong chứ không bày ra, khi nào khách hỏi mới lấy, nên để cho chủ tiệm chịu bày bán và khách hỏi mua, bắt buộc phải có quảng cáo. Thành bại hay không của một món hàng phụ thuộc rất nhiều vào việc quảng cáo có tiếng vang, người ta ghi nhớ hay không.

Nắm bắt được tâm lý thích nghe cải lương tân cổ giao duyên và tân nhạc của dân miền Nam thời kỳ này, ông Công đặt hàng soạn giả Viễn Châu sáng tác bài vọng cổ, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Thiết (bạn của ông Công) viết tân nhạc, các nghệ sĩ và ca sĩ nổi tiếng thời kỳ này như Ngọc Giàu, Thành Được (cổ nhạc) và đôi song ca Ngọc Cẩm – Nguyễn Hữu Thiết (tân nhạc) để hát quảng cáo cho bột Bích Chi.

Vào các dịp lễ Tết, ông đặt các gian hàng bán bột Bích Chi ở chợ Bến Thành, vừa phát các bài nhạc vọng cổ, tân cổ cho khách qua lại nghe, vừa nấu bột thơm phức níu bước khách dùng thử. Ông Công còn cho xe lưu động đi khắp Sài Gòn vừa nấu bột cho khách dùng thử tại chỗ, vừa bán bột; dựng nhiều pano quảng cáo lớn trên các ngả đường lớn đi các tỉnh, mời ca sĩ Phương Hoài Tâm, minh tinh Thẩm Thuý Hằng đóng phim quảng cáo bột Bích Chi để chiếu quảng cáo trong các rạp xi-nê trước khi xem phim.

Nội dung của phim quảng cáo này là có một gia đình nông dân chồng đi làm xa, vợ đi làm ruộng, bà ngoại ở nhà cho cháu ăn bột Bích Chi. Đứa trẻ đóng phim rất mập bự (tạo hình ảnh trẻ dùng bột Bích Chi sẽ rất khỏe mạnh) tên Lưu Minh Thiện, không phải là diễn viên mà là con của một khách hàng, “bé Thiện” cũng thường xuyên dùng bột Bích Chi từ nhỏ.
Định hướng quảng cáo của ông Công là không dùng diễn viên đóng thế mà phải là người thật việc thật, là những người từng sử dụng bột Bích Chi lâu dài tham gia như một sự bảo chứng. Sau đó chiến dịch quảng cáo còn vận động một số khách hàng đưa rõ tên thật, hình ảnh của mình để giới thiệu cho sản phẩm.

Bột Bích Chi trở nên phổ biến và được ưa chuộng khắp miền Nam nhờ ưu thế về giá thành so với sữa bột ngoại nhập vốn rất đắt đỏ mà chất lượng dinh dưỡng cũng rất cao, lại tiện dụng đa năng vừa có thể pha loãng để làm sữa cho trẻ nhỏ, vừa có thể nấu bột đặc cho trẻ ăn dặm, trẻ lớn hơn thì chỉ cần trộn thêm thịt bằm, rau củ băm nhỏ là có bữa ăn nóng hổi, không cần hầm cháo cầu kỳ. Ngoài ra, người lớn tuổi, người bệnh cũng có thể dùng để bồi bổ.

Từ năm 1970 đến 1975, mỗi năm nhà máy bột Bích Chi bán ra thị trường hàng trăm tấm bột các loại. Nhiều loại bột gia dùng khác cũng được nhà máy nghiên cứu, phát triển và đưa vào sản xuất như bột gạo ngang (giữ nguyên chất xơ) dùng làm các loại bánh có độ giòn như bánh xèo, bánh khọt,…; bột nửa ngang nửa lọc (lấy bớt một phần chất xơ) để làm các loại bánh hấp, bánh luộc (bánh canh, bánh lọt); hoặc loại bột đã bị loại bỏ hết chất xơ chỉ còn tinh bột để dùng làm bánh bò…

Năm 1970, Nhà máy Bột Bích Chi đã có cả trăm công nhân, bột Bích Chi được các hãng sữa Dielac và Guigoz danh tiếng tới mua bột. Nhưng cả ông Khánh và ông Công đều từ chối vì cho rằng đây là sản phẩm đặc trưng Việt Nam, không muốn gia công cho nhãn hàng ngoại. Thay vào đó, hai ông dự tính ứng tiền cho nông dân trồng gạo huyết rồng làm vùng nguyên liệu để mở rộng xuất khẩu bột Bích Chi sang các thị trường láng giềng Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia, Campuchia… bởi nhu cầu bột dinh dưỡng ở những thị trường này rất lớn. Tiếc thay, dự định đó không thực hiện được vì sự biến động của lịch sử năm 1975.

Tháng 7/1975, Nhà máy Bột Bích Chi ở Sa Đéc bị quốc hữu hoá, ông Khánh được Tổng cục Công nghiệp thực phẩm thuộc Ban Kinh tế kế hoạch của chính quyền lâm thời Miền Nam bố trí làm Giám đốc cho đến năm 1987 thì nghỉ hưu. Ông đã cố gắng lèo lái nhà máy của mình vượt qua những khó khăn khủng khiếp sau năm 1975, có lúc không thể tìm mua đâu ra được nguyên liệu để làm bột, cho đến lúc ông thanh thản về vui thú điền viên.

Ông Trần Khiêm Khánh và cô Trần Thị Bích Chi

nhacxua.vn biên soạn

ShareTweetPin

Xem bài khác

Ca khúc “Tình Bơ Vơ” và mối tình đơn phương của nhạc sĩ Lam Phương
Bàn Tròn Âm Nhạc

Ca khúc “Tình Bơ Vơ” và mối tình đơn phương của nhạc sĩ Lam Phương

Càng nhìn em yêu em hơn và yêu em mãi Dù phút êm đềm xa xưa nay đã đi vào...

by admin
March 9, 2023
Cuộc đời và sự nghiệp của nhạc sĩ Ngọc Chánh (Ban Shotguns) – Tác giả của Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang, Tuổi Biết Buồn…
Bàn Tròn Âm Nhạc

Vĩnh biệt nhạc sĩ Ngọc Chánh của ban nhạc Shotguns

Nhạc sĩ Ngọc Chánh, tên tuổi gắn liền với ban Shotguns trước 1975, đã vừa qua đời tại Nam California...

by admin
January 8, 2023
Cuộc đời và sự nghiệp của nhạc sĩ Lam Phương (1937-2020)
Bàn Tròn Âm Nhạc

Cuộc đời và sự nghiệp của nhạc sĩ Lam Phương (1937-2020)

Nhạc sĩ Lam Phương là một trong những tên tuổi nổi bật nhất của làng nhạc Sài Gòn trước năm...

by admin
December 22, 2022
Tác giả Mưa Đêm Tỉnh Nhỏ – Nhạc sĩ Hà Phương – nhập viện vì tai biến và té gãy xương đùi
Tin Tức

Tác giả Mưa Đêm Tỉnh Nhỏ – Nhạc sĩ Hà Phương – nhập viện vì tai biến và té gãy xương đùi

Nhạc sĩ Hà Phương, tác giả của những ca khúc nhạc vàng quen thuộc là Mưa Qua Phố Vắng, Mùa...

by admin
December 5, 2022
Vĩnh biệt nữ ca sĩ Uyên Ly của tam ca Ba Con Mèo (Cat’s Trio) trước 1975
Bàn Tròn Âm Nhạc

Vĩnh biệt nữ ca sĩ Uyên Ly của tam ca Ba Con Mèo (Cat’s Trio) trước 1975

Ban nhạc nữ Ba Con Mèo được xem là ban tam ca nữ nổi tiếng nhất của nhạc Việt thời...

by admin
December 2, 2022
Hùng Cường – Bạch Tuyết: Cơn “sóng thần” của sân khấu cải lương trước 1975
Bàn Tròn Âm Nhạc

Hùng Cường – Bạch Tuyết: Cơn “sóng thần” của sân khấu cải lương trước 1975

Nền nghệ thuật Cải lương Việt Nam giai đoạn những năm 1960 – 1970 sinh ra nhiều cặp đào –...

by admin
November 1, 2022
Next Post
Tài tử Lê Quỳnh và những mốc son của điện ảnh Sài Gòn: Chúng Tôi Muốn Sống, Hồi Chuông Thiên Mụ, Từ Sài Gòn Đến Điện Biên Phủ…

Tài tử Lê Quỳnh và những mốc son của điện ảnh Sài Gòn: Chúng Tôi Muốn Sống, Hồi Chuông Thiên Mụ, Từ Sài Gòn Đến Điện Biên Phủ...

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

NHẠC XƯA 360°

Chân dung những tiếng hát – Hùng Cường: Tiếng hát của cuồng lưu

Đôi nét về chủ đề “cao bồi viễn tây” của nhạc vàng trước 1975: Nỗi Buồn Sa Mạc, Giang Hồ, Bụi Cát Hồng Trần, Dấu Chân Độc Hành…

Cuộc đời và sự nghiệp của Trường Kỳ – “Ông vua Nhạc Trẻ Sài Gòn”

Ca sĩ Từ Dung – Giọng hát bị lãng quên

Các “gia đình âm nhạc” nổi tiếng nhất của tân nhạc Việt Nam sẽ xuất hiện trong Paris By Night 129

“Bài Không Tên Số 1” và “Bài Không Tên Số 9” của Vũ Thành An – Những tuyệt phẩm sau cùng của loạt bài không tên trước 1975

TIỂU SỬ BÀI HÁT

Hoàn cảnh sáng tác bài hát “Họp Mặt Lần Cuối” (nhạc sĩ Song Ngọc) – Tuổi học trò và những chia tay nghẹn ngào khi hè đến

Hoàn cảnh sáng tác “Quê Nghèo” của nhạc sĩ Phạm Duy – Thương quê nghèo Bình Trị Thiên

Hoàn cảnh sáng tác “Thương Hoài Ngàn Năm” (nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương) – Tình đầu cũng là tình cuối

Hoàn cảnh sáng tác và cảm nhận về ca khúc “Như Một Lời Chia Tay” (Trịnh Công Sơn) – Những hẹn hò từ nay khép lại… –

Hoàn cảnh sáng tác và cảm nhận về ca khúc “Thu, Hát Cho Người” (Vũ Đức Sao Biển) – Mùa thu nào cho người về thăm bến xưa? –

Hoàn cảnh sáng tác 2 ca khúc Đường Tình Đôi Ngả và Tình Nào Trong Mắt Em (nhạc sĩ Ngân Giang)

CA TỪ TRONG NHẠC XƯA

Bài hát Còn Thương Rau Đắng… “coi cỏi đốt đồng…” hay “coi khói đốt đồng…”, “ba vá miếng dừa…” hay “ba vá miểng vùa…”

Ca từ trong nhạc xưa: “Chiều Mưa Biên Giới” là biên giới nào?

Nhạc sĩ Anh Việt Thu và “Tám Điệp Khúc” – Trời làm cho mưa bay giăng giăng…

Ca từ trong nhạc xưa: “Trốn phong ba, em làm dâu nhà người”

Ca từ trong nhạc xưa: Bàn tay thon ngón nhỏ, đan tay ‘rắn’ sông hồ

Hoàn cảnh sáng tác bài Linh Hồn Tượng Đá: Trên dốc đá tôi tình cờ quen nàng

Tags

anh bằng anh việt thu châu kỳ chế linh duy khánh giao tiên hoài linh hoàng nguyên hoàng oanh hoàng thi thơ hoàng trang hoàng trọng huỳnh anh khánh ly lam phương lê dinh lê thương lê uyên phương lệ thu minh kỳ mạnh phát nguyễn tất nhiên nguyễn văn đông ngân giang ngô thụy miên ngọc lan như quỳnh phạm duy phạm đình chương saigon collection song ngọc thanh sơn thanh thúy thái thanh tiểu sử ca sĩ tiểu sử nhạc sĩ trúc phương trường sa trầm tử thiêng trần thiện thanh trịnh công sơn từ công phụng văn cao vũ thành an y vân
Liên hệ Ban Biên Tập

bbt@nhacxua.vn

DMCA.com Protection Status

No Result
View All Result
  • Trang Chủ
  • Nhạc Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Xuất xứ bài hát

© 2020 NhacXua.VN - Nhạc Xưa Thời Báo.