Nhạc sĩ Mạnh Phát sinh năm 1929 tại Nghệ An. Năm 1940, ông cùng gia đình vào Sài Gòn định cư. Sau khi học xong bậc trung học, ông được mời hát cho hai hãng đĩa Béka và Asia. Thời đỉnh cao của sự nghiệp ca sĩ, ông thường hát trên Đài Phát thanh Pháp Á chung với nữ ca sĩ Minh Diệu (vợ ông sau này). Hai người gặp nhau khi sinh hoạt tại các đài phát thanh Huế và Pháp-Á.
Có thể nói Mạnh Phát – Minh Diệu là thế hệ ca sĩ tiên phong của tân nhạc Việt Nam.
Từ cuối năm 1949 đến 1955, ông bắt đầu soạn nhạc với bút hiệu Tiến Đạt và Thúc Đăng. Một số sáng tác của ông giai đoạn này là “Ai Về Quê Tôi”, “Anh Đã Về”, “Hồn Trai Việt”, “Mong Người Trở Lại”, “Trăng Sáng Trong Làng”,… Năm 1958, Mạnh Phát đóng vai chính trong phim Tình Quê Ý Nhạc (cũng là tên một bản nhạc của ông).
Đầu thập niên 1960, Mạnh Phát cùng các nhạc sĩ cùng thời khác như Châu Kỳ, Hoài Linh chuyển sang sáng tác nhạc vàng theo điệu nhạc bolero. Phần lớn các ca khúc phổ thông của ông ở giai đoạn này như “Hoa Nở Về Đêm”, “Ngày Xưa Anh Nói”, “Sương Lạnh Chiều Đông”, “Phố Vắng Em Rồi”, “Vọng Gác Đêm Sương”,… vẫn còn được yêu thích cho đến tận nay. Năm 1962, Nguyễn Văn Đông và Mạnh Phát đưa Phạm Như Mai (ca sĩ Thanh Tuyền) từ Đà Lạt về Sài Gòn lăng-xê, tạo nên sự nghiệp ca hát lẫy lừng cho nữ ca sĩ này. Nhạc sĩ Mạnh Phát cũng nhận dạy cho rất nhiều ca sĩ, nhạc sĩ khác, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là ca sĩ Thanh Tuyền.
Ngoài ra, ông còn phụ trách chương trình “Tiếng ca gửi người tiền tuyến” trên Đài Tiếng nói Quân đội của VTVN.
Ca sĩ Phương Dung cho biết nhạc sĩ Mạnh Phát là một người thầy rất khó tính, mỗi khi có bài hát mới ông đều đến nhà và tập cho Phương Dung hát đúng ý, đúng tâm tình của từng ca khúc riêng biệt.
Mạnh Phát qua đời ngày 2 tháng 1 năm 1973 tại Sài Gòn.
Trong chương trình ca nhạc Asia 50 – Anh Không Chết Đâu Anh do Trung tâm Asia thực hiện năm 2005 tại Hoa Kỳ, ca sĩ Thanh Tuyền cho hay, bài “Chuyến Đi Về Sáng” vốn được biết là của Mạnh Phát nhưng thực ra do nhạc sĩ Trần Thiện Thanh sáng tác, song vì đương thời Trần Thiện Thanh túng thiếu vì vợ đang ở cữ nên đã bán lại cho nhạc sĩ Mạnh Phát kèm điều kiện Mạnh Phát được sửa tùy ý. Cũng chương trình này, trong video ghi lại đoạn phỏng vấn bà Trần Thị Liên (vợ đầu của Trần Thiện Thanh) tại Sài Gòn, bà Liên cho biết nhạc sĩ Trần Thiện Thanh là tác giả nhạc phẩm “Qua Xóm Nhỏ”, vốn cũng được biết là bài hát của Mạnh Phát.
Tổng hợp
