Nhắc đến nhạc sĩ Ngọc Chánh, người ta thường nhớ ngay đến những băng nhạc Shotguns thu âm trước 1975 mà đến nay giới trẻ sau mấy chục năm vẫn tìm nghe. Ngoài ra Ngọc Chánh còn hợp soạn cùng nhạc sĩ Phạm Duy những ca khúc bất tử: Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang, Bao Giờ Biết Tương Tư, Tuổi Biết Buồn…
Là một trưởng ban nhạc, một nhạc sĩ hòa âm chuyên nghiệp, ông mang vào nhạc Phạm Duy những giai điệu đẹp hiếm thấy trong dòng nhạc miền Nam.
Bài viết này do chính ca sĩ Thanh Lan viết cách đây 3 năm nhân dịp sinh nhật lần 80 của nhạc sĩ Ngọc Chánh, kể về những kỷ niệm khi họ hợp tác chung cách đây gần nửa thế kỷ.
Ban nhạc Shotguns trong một lần trình diễn năm 1971. Từ trái sang: Hoàng Liêm, Thanh Lan, Elvis Phương, Hà Thanh, Ngọc Chánh.
Những ai từng sống ở Saigon đều biết đến băng nhạc Shotguns. Cái tên khiến cho mọi người liên tưởng đến tiếng súng bắn Bang Bang. Và đó cũng là bài hát nổi tiếng khắp hoàn cầu mà Thanh Lan đã thâu cho băng nhạc này, do nhạc sĩ Ngọc Chánh thực hiện.
Bài hát Bang Bang do nhạc sĩ Phạm Duy chuyển ngữ lời Việt thành Khi Xưa Ta Bé giao cho Thanh Lan hát đầu tiên và nay sau 45 năm, ca khúc này đã trở thành dấu ấn của cô.
Thời gian mới thâu cho Shotguns thì Thanh Lan hát rất nhiều nhạc tiền chiến hoặc tình ca nhẹ nhàng êm dịu, một hai năm sau đó mới chọn lọc những bản nhạc Pháp để thâu song ngữ Việt Pháp, nên có thêm rất đông khán giả trẻ hâm mộ trong giới sinh viên, học sinh. Còn nhớ lần đầu tiên gặp nhạc sĩ Ngọc Chánh, ông đã đến tận phòng thâu để gặp Thanh Lan. Lúc ấy Thanh Lan đang thâu một bài hát cho trung tâm Tú Quỳnh của nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương.
Cũng phải nói rõ, thời đó các trung tâm không có phòng thâu riêng mà chỉ cần thuê phòng thâu của những chuyên viên nào mà mình thấy thâu hay và tin tưởng. Bởi vậy chuyện nhạc sĩ Ngọc Chánh đến phòng thâu khi ca sĩ đang thâu cho một trung tâm khác để mời thâu cho trung tâm sắp ra mắt của mình cũng chẳng có gì là lạ. Hơn nữa thời đó mấy ai mà có điện thoại nhà.
Nhạc sĩ Ngọc Chánh dáng người tầm thước nhanh nhẹn, khi nói chuyện thì nhìn thẳng người đối diện. Ông có nụ cười rất tươi, cười từ trong lòng cười ra, không phải cười xã giao. Ông có biệt tài khi đã nghe giọng ai hát rồi thì sẽ biết ngay ca sĩ đó cần hát loại nhạc nào để có thể có rất nhiều thính giả hâm mộ trong thời gian ngắn.
Nhớ mãi những lần ông đưa những bài hát thật buồn cho Thanh Lan thâu thì mỗi lần hát xong ông đều nhắc: ”Nức nở nhe, nức nở nhe“…, nhưng nét mặt thì lúc nào cũng tươi. Có lẽ trong cuộc đời ông dù những lúc sóng gió ông cũng luôn luôn bình tĩnh giải quyết mọi khó khăn vì ông là người luôn tỉnh táo. Thời đại này ở Mỹ người ta gọi là “cool guy”.
Nhạc sĩ Ngọc Chánh thân thiết, hết lòng với đồng nghiệp và cả một đời dành cho âm nhạc. Từ những buổi trình diễn sôi động với ban nhạc Shotguns tại các Club Mỹ, ông trở thành nhà sản xuất băng nhạc nổi tiếng của Saigon. Kỷ niệm khó quên với nhạc sĩ Ngọc Chánh là chuyến đi Nhật để trình diễn live bản nhạc “Tuổi biết buồn” do hai nhạc sĩ Phạm Duy và Ngọc Chánh cùng sáng tác.
Nhạc sĩ Phạm Duy đang tập cho Thanh Lan hát Tuổi Biết Buồn
Đĩa nhạc Thanh Lan hát bằng tiếng Nhật hai ca khúc Tuổi Mộng Mơ (được dịch là The Ages Of Dreams) và Đừng Phá Vỡ Ân Tình (Don’t Turn Off The Light Of Love)
Bài hát được vào chung kết sau khi được ban giám khảo tuyển chọn trên 100 bài hát từ các nước Âu, Á, và Mỹ Châu. Nên cả 3 được mời qua Nhật để tham dự buổi trình diễn một đêm tháng 10 lạnh lẽo vô cùng, nhưng trong khán phòng Budokan Hall thì ấm áp và nhộn nhịp với 10 ngàn khán giả vây quanh một sân khấu tròn chứa trên 100 nhạc công. Nhờ chuyến đi đó nên Thanh Lan được hãng đĩa hát Victor tại Tokyo mời ở lại một tuần để thâu 2 bài hát bằng tiếng Nhật: Aino hio Kesanaide (Đừng phá vỡ ân tình, nhạc Nhật), và Yume Miru (Tuổi mộng mơ, nhạc Phạm Duy).
Những kỷ niệm quý báu từ dĩa hát, hình ảnh… của Thanh Lan trong chuyến đi Nhật 40 năm trước vừa được đoàn phim Nhật trao tặng tận tay cho Thanh Lan năm 2015.
Đĩa nhạc của hãng Victor in đậm tên Phạm Duy trong việc sáng tác ca khúc Tuổi Mộng Mơ và chuyển ngữ bài Đừng Phá Vỡ Ân Tình.
Bẵng đi hơn hai chục năm sau, nhạc sĩ Ngọc Chánh lại mời Thanh Lan hát tại phòng trà Ritz của ông ở miền Nam Cali. Thời gian và những gay gắt của cuộc đời cũng không làm ông thay đổi. Vẫn là người anh văn nghệ ngày nào đến tự giới thiệu mình rồi tươi cười hỏi: “Thanh Lan thâu bài hát cho tôi được không?”.
Nhạc sĩ Ngọc Chánh là một nghệ sĩ biết cân bằng nghề nghiệp và gia đình nên đã thành công về mọi mặt. Hài lòng về những thành quả âm nhạc ông đã hiến cho đời, hài lòng với những người con hiếu thảo thành danh ngoài xã hội. Hiện nay ông vui với những nét đẹp của thiên nhiên qua ống kính của chính ông. Vì tâm hồn ông luôn đẹp nên quanh ông tất cả đều xinh tươi. Người nghệ sỹ muốn ghi lại những hình ảnh đẹp những nơi ông đã đi qua, cũng như ngày xưa ông đã muốn gìn giữ lại những nốt nhạc réo rắt để cùng chia xẻ với mọi tầng lớp yêu nhạc. Thanh Lan xin thân chúc anh một ngày sinh nhật 80 tuổi nhiều niềm vui giữa gia đình đầy ắp tiếng cười và tiếng nhạc.
Thanh Lan, California, Tháng 3 năm 2017.
(trích trong tuần báo Thế Giới Nghệ Sĩ số 109 phát hành ngày 10 tháng 3 năm 2017)