Âm nhạc xưa ở miền Nam vào vàng son đã từng phát triển rực rỡ với đa dạng thể loại, mỗi ca khúc như là một bông hoa rực rỡ trong vườn hoa âm nhạc đầy sắc màu. Trong những chủ đề âm nhạc phong phú và đa dạng đó, có nhiều bài nhạc vàng viết về nỗi đau của một kiếp nhân sinh, như là Trong Tầm Mắt Đời của nhạc sĩ Tú Nhi, Túy Ca của Châu Kỳ, Những Chuyến Xe Trong Cuộc Đời của nhạc sĩ Hoài Linh, Về Với Cát Bụi của nhạc sĩ Minh Kỳ, Hận Tình của nhạc sĩ Anh Bằng, hay nổi tiếng nhất là Thói Đời của nhạc sĩ Trúc Phương. Ngoài ra nhạc sĩ Y Vũ cũng sáng tác Điên, Hận, đặc biệt là bài Trần Lụy, nổi tiếng qua giọng hát Thanh Thúy:
Trần luỵ đầy đam mê.
Nên ta còn não nề
Trần luỵ đầy đau thương.
Nên ta còn chán chường
Trần luỵ đầy nước mắt.
Gây bao chuyện phũ phàng
Để một cuộc tình hoang…
Click để nghe Thanh Thúy hát Trần Lụy trước 1975
Nhạc sĩ Y Vũ cho biết ông sáng tác Trần Lụy vào khoảng giữa thập niên 1960, cùng thời điểm với những bài Hận, Điên…
Sau khi tác ca khúc mang tên chỉ 1 chữ: Hận, với nội dung mang cảm xúc nội tâm có thật, là cảm giác bơ vơ khi người yêu bỏ ra đi, thì ngay sau đó nhạc sĩ Y Vũ cũng sáng tác bài Trần Lụy, là những lời tự ti trước cõi nhân sinh, cảm nhận về một kiếp người có lắm bi ai và sầu đắng.
Đó cũng là lời tâm sự của chính nhạc sĩ Y Vũ về cảm hứng sáng tác nên những bài hát buồn nhất trong sự nghiệp của ông:
Trần luỵ người cho ta.
Bao nhiêu lời ấm nồng
Rồi người đành mang đi.
Hoa trông chờ não nùng
Từng ngày dài cô đơn.
Không ai tìm đến người
Kể cả bạn bè thân
Ta uống ly rượu cay.
Ngập tràn hơi men đắng
Ta tiếc hối đời ta.
Mãi mà chẳng hơn người
Ôi vết đau nhọc nhằn.
Đã hằn lên tuổi đời
Khóc hận cuộc tình ơi
Trần lụy nghĩa là những khổ lụy ở cõi trần, khổ lụy vì người mang tình yêu đến cho ta, nhưng rồi cũng chính tay người đan tâm rũ bỏ để ta lại cùng với những ngày dài cô đơn cùng ly rượu đắng, không bạn bè thân, buồn vì những tháng ngày khổ lụy dần trôi qua hằn vết lên tuổi đời:
Trần luỵ dài bao lâu.
Cho ta bạc mái đầu
Trần lụy trời mưa mau.
Cho tâm hồn úa sầu
Trần luỵ đường thênh thang.
Nên ta còn ngỡ ngàng
Từng ngày buồn lang thang…
Dòng nhạc vàng đa số là nhạc buồn, trong đó có những ca khúc chỉ thoáng gợi buồn, có nhiều bài buồn thương, và cũng có những bài đau khổ lụy phiền đến tột cùng, như là Thói Đời, Trong Tầm Mắt Đời hay là Trần Lụy. Đó là cách mà dòng nhạc này đi vào sâu trong lòng người, thể hiện được muôn mặt của đời sống, phản ảnh được tâm tư tình cảm của nhân sinh nhiều thế hệ, và đó là lý do mà dòng nhạc này vẫn được yêu thích, sống mãi đến ngày nay dù đã qua hơn nửa thế kỷ.
Click để nghe những bài nhạc vàng buồn trước 1975
Đông Kha (nhacxua.vn)