Những cái tên như Công trường quốc tế, công trường Mê Linh, công trường Diên Hồng, công trường Lam Sơn… vốn rất quen thuộc với người Sài Gòn xưa. Đó là những khoảng đất công nhỏ hơn nhiều so với công viên, nhưng cũng là mảng xanh đủ để tô điểm cho khu vực trung tâm của đô thành, thỉnh thoảng có thêm những hàng ghế đá nhỏ để người Sài Gòn có thể tạm dừng chân bước mỏi (như là Công trường Quốc Tế, công Trường Mê Linh…)
Đặc biệt, cách đặt tên cho các công trường này cũng rất ý nghĩa. Ví dụ như công trường Diên Hồng nằm trước Hội Trường Diên Hồng, nằm giữa Bến Chương Dương và Bến Bạch Đằng, đều là những cái tên gắn liền với đời nhà Trần thời chiến thắng quân Nguyên Mông. Công trường Mê Linh mang cái tên gắn liền với khởi nghĩa Hai Bà Trưng, là giao điểm của đường Hai Bà Trưng với đường Thi Sách. Còn công trường Lam Sơn mang cái tên gắn liền với cuộc khởi nghĩa của Lê Lợi, được nằm ở đầu đại lộ Lê Lợi.
Công trường Lam Sơn nằm ở một vị trí đặc biệt, ngay trung tâm của đô thành, xung quanh là 3 con đường phồn hoa nhộn nhịp bậc nhất Sài Gòn từ thuở sơ khai là Charner – Bonard – Catinat, sau đó tên đường đổi thành tên Việt là Nguyễn Huệ – Lê Lợi – Tự Do.
Những tên đường này được đặt từ năm 1955 khi nền đệ nhất cộng hòa được thành lập, đi cùng với đó thì công trường này cũng được đặt tên là Lam Sơn. Còn thời gian trước đó, phần đất trống ở phía trước Opera House này mang tên là Place Francis Garnier, đặt theo tên một nhà thám hiểm, đồng thời là một sĩ quan người Pháp đã chỉ huy đánh chiếm Hà Nội năm 1873.
Từ năm 1910, chính quyền Pháp đã cho đặt bức tượng của Francis Garnier tại đây cho đến năm 1955 thì bị dời đi, như bạn có thể thấy ở trong tấm hình bên trên.
Từ sau thời đệ nhất cộng hòa, một bức tượng có hình 2 binh sĩ TQLC được đặt ở chính giữa công trường Lam Sơn. Công viên bên trong công trường này cũng được gọi là công viên Lê Lợi, như trong tấm hình bên dưới có thể hiện.
Xung quanh công trường Lam Sơn có những tòa nhà nổi tiếng nhất của Sài Gòn, như là Continental Palace, Opera House, Caravelle Hotel, Cư xá Eden, Thương xá TAX, REX Hotel, Tòa Đô Chánh.
Cái tên Công trường Lam Sơn được giữ nguyên cho đến sau này, là nơi đã ghi dấu ấn trong ký ức người Sài Gòn vì có quang cảnh thoáng mát cùng 2 hàng cây cổ thụ cao lớn dọc 2 bên. Tuy nhiên từ năm 2014, toàn bộ cây cối tại công trường này đã bị chặt bỏ để xây nhà ga của tuyến đường sắt đô thị.
Sau đây mời các bạn xem lại những hình ảnh xưa của Công Trường Lam Sơn được chọn lọc:
Dưới đây là một số hình từ trên REX Hotel chụp xuống công trường Lam Sơn:
Một số hình ảnh trắng đen của nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Mậu:
nhacxua.vn sưu tầm và biên soạn
Nguồn ảnh: manhhai flickr