“Nếu chiều nay lỡ hẹn không về
Thì xuân năm nay, xuân sẽ buồn…”
Nếu bạn là người yêu thích nhạc xưa, hãy theo dõi kênh YouTube này để nghe đọc các bài cảm nhận về âm nhạc (phân tích ý nghĩa, hoàn cảnh sáng tác, tiểu sử ca nhạc sĩ): LINK YOUTUBE < Click
Chỉ cần nghe câu đầu tiên của ca khúc Mùa Xuân Đó Có Em này của nhạc sĩ Anh Việt Thu, có lẽ những ai vẫn đang còn tha hương, lạc xứ sẽ cảm thấy rất buồn và nhớ quê hương, gia đình và bạn bè
Trong hoàn cảnh quê hương xa xôi cách trở, tàu xe khó khăn, không biết là xuân này có về kịp bên mái nhà xưa, bên mẹ hiền yêu dấu… Đặc biệt là năm nay với tình hình dịch bệnh, những người con viễn xứ ở bên kia bờ đại dương chắc chắn là sẽ không về thăm cố hương được.
Xin giới thiệu đến các bạn một số ca khúc nhạc vàng viết về mùa xuân thích hợp với hoàn cảnh của rất nhiều người xa quê lúc “xuân đang về trên khắp đất trời…”
Xuân Này Con Không Về (Trịnh Lâm Ngân)
Đây là một ca khúc viết về mùa xuân của lính. Tuy nhiên không chỉ là người lính trận ở miền xa năm xưa, mà bất kỳ ai cũng đều rưng rưng cảm xúc khi nghe lại ca khúc đã ra đời hơn nửa thế kỷ này. Nhiều người nói rằng hồi xưa lính nơi tiền đồn mà nghe ca khúc này thì chỉ muốn buông bỏ tất cả để trở về bên mẹ, bên đàn em thơ ngây, thì ngày nay ai mà xa quê nghe ca khúc này là chỉ muốn về ngay trong vòng tay mẹ.
Ca khúc có những hình ảnh quen thuộc gợi nhớ về quê nhà ngày tết, những hình ảnh đã ghi dấu trong tâm khảm của nhiều thế hệ: mai đào bên nương, pháo giao thừa rộn ràng nơi nơi, ngồi quanh bếp hồng trông bánh chưng chờ trời sáng… Chỉ nghĩ đến thôi là lòng đã chộn rộn nỗi niềm không thể nào nguôi.
Trong một chương trình Paris By Night, MC Nguyễn Ngọc Ngạn đã nói về ca khúc này:
“Bài này khi được tung ra lần đầu tiên, lúc đó tôi đang trong quân đội, thành thử nghe rất xúc động bởi vì nó chia sẻ được tâm tư của bất kỳ người lính nào xa nhà thì lúc nào cũng nhớ về quê nhà của mình, và nhớ nhất là hình ảnh người mẹ”.
Nhắc đến Xuân Này Con Không Về, không thể nào quên cố danh ca Duy Khánh, người trình bày ca khúc này thành công đến nỗi có rất nhiều người nhầm tưởng rằng bài này của ông sáng tác. Mời các bạn nghe lại Duy Khánh hát Xuân Này Con Không Về trước và sau năm 1975:
Click để nghe Duy Khánh hát trước 1975
Click để nghe Duy Khánh hát sau 1975
Mùa Xuân Đó Có Em (Anh Việt Thu)
Câu đầu tiên của ca khúc này thường được những người tha hương nhắc đến khi nhìn về quê xa vời vợi: Nếu chiều nay lỡ hẹn không về…
Bài hát được nhạc sĩ Anh Việt Thu sáng tác vào mùa xuân năm 1969, khi ông công tác tại đài phát tín quân đội ở Phú Thọ vào những ngày cuối năm âm lịch. Lo sợ không về kịp với gia đình trong đêm giao thừa để cùng quây quần bên vợ con, ông đã viết Mùa Xuân Đó Có Em để tặng cho vợ.
Hẹn hò xa xưa còn nguyên tất cả,
Dành cho em tình yêu rất lạ,
Dù sao anh cũng về, mộng xuân đã chín đỏ,
Bàn tay nâng niu hoa cúc,
Bàn tay hiu hắt giọt lệ đầy…
Bài hát viết trong nỗi âu lo sẽ không về kịp, tuy nhiên vì tình yêu dành cho gia đình, nên dù thế nào đi nữa, người trai trong bài hát cũng sẽ về, để nâng niu hoa cúc như là nâng niu người tình, là bởi vì những hẹn hò xa xưa này vẫn “CÒN NGUYÊN” tất cả.
Câu hát này được nhạc sĩ Anh Việt Thu viết là: Hẹn hò xa xưa CÒN NGUYÊN tất cả, nhưng ca sĩ Đan Nguyên lại đổi lời 1 cách rất “có duyên”, trở thành:
Hẹn hò xa xưa ĐỂ QUÊN tất cả…
Thay đổi 2 chữ để trở thành phủ nhận tâm tư tình cảm của người xưa là một việc khó chấp nhận được.
Click để nghe Duy Khánh hát trước 1975
Click để nghe Duy Khánh hát sau 1975
Mùa Xuân Của Mẹ (Trịnh Lâm Ngân)
Thật may mắn cho những ai vẫn còn một quê hương để trở về khi tết đến, vì ở nơi đó có người mẹ hiền đang trông ngóng sau 1 năm dài đằng đẵng. Vì vậy dù cho xa xôi cách trở, dù cho chi phí để di chuyển về quê ngày tết có thể mất 1 tháng lương thì những người đi làm lụng vất vả ở xa quê hương vẫn chấp nhận để trở về. Đó là chuyện của thời nay.
Còn thời xưa, ở thời điểm ca khúc Mùa Xuân Của Mẹ được nhóm nhạc sĩ Trịnh Lâm Ngân sáng tác, bài hát viết chung cho những người quân nhân trên khắp nẻo biên thùy. Ở nơi xa xôi, người trai nhìn hoa cúc, hoa mai nở mà chạnh thương cho người mẹ đang mòn mỏi đếm tháng ngày qua. Xuân đến rồi xuân đi bao lần mà vẫn chưa thấy bóng dáng người con trở về. Đó là nỗi buồn không thể nào đong đếm được.
Nhưng rồi người vẫn vững niềm tin rằng dù bầy chim én đã bay đi, dẫu hoa cúc hoa mai không còn thắm, dẫu mùa Xuân này đã đi qua, thì “Mẹ ơi, con sẽ về bên mẹ vì chỉ bên mẹ là mùa Xuân mãi mãi, chỉ bên mẹ là mùa Xuân thôi. Không có ai yêu thương con bằng mẹ và không có Tết nào vui bằng Tết ở quê nhà”. Ước mơ của người trai trong bài nhạc cũng là ước mơ của tất cả mọi người, nhất là những người con Việt Nam xa xôi ở nước ngoài, mỗi Xuân về nghe lại bài này, càng thấy nhớ Tết quê hương.
Mẹ ơi con hứa con sẽ trở về
Dù cho, dù cho xuân đã đi qua
Dù cho én từng bầy bay về ngàn
Dẫu gì rồi con cũng về
Chỉ bên Mẹ là mùa xuân thôi…
Mời bạn nghe lại ca khúc này thu âm trước năm 75 qua tiếng hát Dạ Hương và Chế Linh:
Click để nghe Dạ Hương hát
Click để nghe Chế Linh hát
Sau năm 75, ca sĩ trẻ Ngọc Hạ trình bày rất ca khúc này rất nhiều cảm xúc:
Click để nghe Ngọc Hạ hát
Xuân Tha Hương, Xuân Lạc Xứ (Tú Nhi)
Đến nay, hầu hết những ca khúc nhạc xuân còn được yêu thích và tìm nghe đã ra đời từ trước năm 1975. Những ca khúc nhạc xuân được sáng tác sau năm 1975 vốn đã ít, lại chẳng có mấy bài được công chúng ghi nhớ. Tuy nhiên trong số đó có 1 ca khúc tạo được ấn tượng đối với người nghe nhạc, đó là Xuân Tha Hương, Xuân Lạc Xứ. Đây là ca khúc được sáng tác trong thời kỳ người Việt lưu lạc khắp nơi trên thế giới, và mang tâm trạng mong ngóng về nơi quê nhà vạn dặm:
Thiệp xuân em gửi đến,
Em vẽ một cành mai.
Bên cạnh một thiếu phụ,
Bên thềm nhìn con thơ.
Một cành mai đơn sơ,
Một cành mai chơ vơ.
Ôi! chứa chan tình người!
Ôi! đớn đau lòng người!
Xuân phương này, xuân về mấy ai vui.
Click để nghe Chế Linh hát
Ca khúc này được ca sĩ Chế Linh sáng tác và hát lần đầu trong băng nhạc Làng Văn vào khoảng thập niên 1980, ngay lập tức nhận được sự đồng cảm sâu sắc của hàng triệu người. Hoàn cảnh mùa xuân nhưng vợ xa chồng, con xa cha trong bài hát này đã gây được lòng thương cảm của khán giả nghe nhạc, và ca khúc này là 1 trong những bài nhạc xuân buồn nhất dành cho người tha hương.
Bài: Đông Kha
(Bản quyền bài viết của nhacxua.vn)