Nhắc đến nhạc sĩ Nguyễn Vũ, ai cũng nhớ đến ca khúc nhạc mùa Noel là Bài Thánh Ca Buồn, dù cho nhạc sĩ này còn có những ca khúc nổi tiếng khác như Lời Cuối Cho Em, Huyền Thoại Một Chiều Mưa, Một Loài Chim Biển…
Nếu bạn là người yêu thích nhạc xưa, hãy theo dõi kênh YouTube này để nghe đọc các bài cảm nhận về âm nhạc (phân tích ý nghĩa, hoàn cảnh sáng tác, tiểu sử ca nhạc sĩ): LINK YOUTUBE < Click
Bài Thánh Ca Buồn được Nguyễn Vũ sáng tác cho mối tình đầu khi còn rất vụng dại, trở thành bài hát gắn liền với tên tuổi của ông như một định mệnh. Tuy nhiên ít người biết rằng trước khi sáng tác Bài Thánh Ca Buồn năm 1972, ông đã có 1 ca khúc khác cũng viết về bối cảnh giáo đường đêm Noel, đó là Đêm Kỷ Niệm. Tuy nhiên sau này, vì những sai sót trong in ấn trong các CD ở hải ngoại nên nhiều người tưởng rằng đây là bài hát của nhạc sĩ Ngân Giang.
Click để nghe Thanh Tuyền – Thanh Vũ hát Đêm Kỷ Niệm – Bản thu âm trong dĩa nhựa thập niên 1960
Nếu nghe và đọc kỹ lại lời bài hát này, thì câu chuyện tình trong Đêm kỷ Niệm có rất nhiều nét giống với Bài Thánh Ca Buồn, nhưng kết thúc có hậu hơn, và đôi tình nhân trong bài hát có thể mơ về một ngày được chung đường chung lối…
Tiền đồn đêm nay, tinh tú vỡ trong mây lạnh về giăng ngàn hướng
Năm trước cũng đêm này, Noel về phố nhỏ, em còn nhớ không em?
Giáo đường miền cao nguyên, đêm Chúa xuống gian trần
Mưa bay bay, cho người yêu bắt đền áo trắng mới may,
cho anh vội dỗ để mưa mắt đừng rơi…
Bối cảnh của bài hát cũng là ở vùng cao nguyên, tương đồng với hình ảnh giáo đường Đà Lạt như trong Bài Thánh Ca Buồn. Vào đêm thánh lễ Noel, đôi tình nhân đi về sánh bước trong màn mưa bay bay thật lãng mạn. Nay người trai đã ra đi về miền biên trấn, ở nơi tiền đồn xa xôi, chàng nhìn các vì sao giăng ngang trời trong mây lạnh, chạnh nhớ về người yêu cùng với những kỷ niệm ngày đầu quen biết nhau, nhớ đến cô nàng mau nước mắt vì trời mưa ướt áo mới, để cho chàng phải vội dỗ dành.
Nhìn trời sao rơi, anh đếm tháng năm trôi, chợt chạnh thương thành phố
Thương mái tóc em dài, như mây chiều hoang dại, thương màu áo trinh nguyên
Gió tiền đồn vi vu, anh ngỡ tiếng ai cười.
Mây bay bay, anh ngờ hoa trắng dệt áo trắng dấu yêu
Em ơi, thành phố còn mây gió bay nhiều!
Một người đi xa, đôi khi chợt thấy thương tiếc thuở học trò
Chuyện ngày xa xưa, tưởng như giấc mơ qua, giờ anh nhớ không anh?
Những đêm mưa rơi rơi tiền đồn, ngồi ôm sᴜ’ng mơ màng ngày thôi chιến chinh.
Em ơi, mình về chung nhịp bước, cùng đi lễ bên nhau và chắc em vui nhiều
Click để nghe Tuấn Vũ – Hương Lan hát
Cũng như nhiều ca khúc nhạc vàng thời chιến chinh khác, những người sống trong thời loạn đó bao giờ cũng mong ngóng một ngày thấy được hòa bình để có thể được sống yên vui, lứa đôi hạnh phúc tròn đầy.
Một ngày mây bay, bay trắng khắp không gian và đường hoang ngập nắng
Hôm ấy có anh về, cho em đừng dỗi hờn, bao chiều vắng không anh
Giáo đường miền cao nguyên, đêm Chúa xuống gian trần
Anh gom mây, sao trời, hoa lá thành áo trắng cưới em.
Hoa đăng chợt sáng, mừng đêm Giáng sinh về.
Thử nghe một bản thu âm mới của Hoàng Long và Quang Đặng
Lời bài hát này được chép theo đúng tờ nhạc phát hành thập niên 1960, và bản thu âm trong dĩa nhựa của Thanh Tuyền và Thanh Vũ hát đúng với lời nhạc này. Tuy nhiên sau năm 1975, nhiều ca sĩ hát lại và đổi lời rất nhiều, vì dụ như các chữ “tiền đồn” bị đổi lại thành “trời buồn”. Và có lẽ vì không có tờ nhạc để đối chiếu nên các nhà biên tập CD để tên tác giả là Ngân Giang, trong khi đây là sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Vũ.
Click để nghe Như Quỳnh và Thái Châu hát (phiên bản này đã đổi lời)
Bài: Đông Kha (nhacxua.vn)