Duy Khánh (1936-2003), tên thật Nguyễn Văn Diệp, còn có nghệ danh Tăng Hồng, Hoàng Thanh, là một nam ca sĩ người Việt. Ông nổi danh từ thập niên 1960, ban đầu với những bài hát mang âm hưởng dân ca và “dân ca mới” của Phạm Duy, nhạc về quê hương, về sau ông được xem như là một trong bốn giọng nam nổi tiếng nhất của nhạc vàng thời kỳ đầu (“tứ trụ nhạc vàng”), ba người còn lại là: Nhật Trường, Hùng Cường, Chế Linh. Ông còn được biết đến như một nhạc sĩ tài năng với hơn 30 ca khúc, nổi tiếng phải kể đến Thương về miền Trung, Lối về đất mẹ, Ai ra xứ Huế, Xin anh giữ trọn tình quê…
Nếu bạn là người yêu thích nhạc xưa, hãy theo dõi kênh YouTube này để nghe đọc các bài cảm nhận về âm nhạc (phân tích ý nghĩa, hoàn cảnh sáng tác, tiểu sử ca nhạc sĩ): LINK YOUTUBE < Click
Duy Khánh sinh năm 1936 tại Làng An Cư – Xã Triệu Phước – Huyện Triệu Phong – Quảng Trị., là con áp út trong một gia đình vọng tộc gốc thuộc dòng dõi Quận công Nguyễn Văn Tường, Phụ chánh đại thần triều Nguyễn. Dòng họ Nguyễn này có vợ của Trung Tướng Hoàng Xuân Lãm.
Năm 1964 ông thành hôn với Âu Phùng, một phụ nữ gốc Hoa, sinh ra 2 người con. Về sau hai người đã ly dị.
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, ông ở lại Việt Nam.
Giữa thập niên 1980 ông cưới bà Thúy Hoa rồi sống tại Vũng Tàu.
Đến 1988, ông được bảo lãnh sang Hoa Kỳ, tại đây ông tiếp tục ca hát và sáng tác.
Ông mất vào 12 giờ trưa ngày 12 tháng 2 năm 2003 tại bệnh viện Fountain Valley, Quận Cam, California, thọ 68 tuổi.
Năm 1952, Duy Khánh đoạt giải nhất cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của đài Pháp Á tại Huế với bài hát Trăng thanh bình. Sau đó ông chuyển vào Sài Gòn để theo đuổi nghề ca hát.
Vào Sài Gòn, ông bắt đầu ghi âm đĩa nhựa và đi diễn khắp nơi, dần nổi tiếng với tên Hoàng Thanh. Ông trở thành một trong ba giọng nam được yêu thích nhất, cùng với Duy Trác, Anh Ngọc. Thời kỳ này tên tuổi của ông gắn liền với những bài có âm hưởng dân ca và “dân ca mới” của Phạm Duy: Vợ chồng quê, Ngày trở về, Nhớ người thương binh, Tình nghèo, Quê nghèo, Về miền trung… rồi đổi nghệ danh là Duy Khánh. Chữ “Duy” trong Phạm Duy, còn “Khánh” là tên một người bạn thân của ông.
Năm 1965, ông cùng với nữ danh ca Thái Thanh thu thanh bản trường ca Con đường cái quan của Phạm Duy. Sau đó cả hai người cùng hát trường ca Mẹ Việt Nam. Cho đến nay, hai bản trường ca này vẫn gắn liền với giọng hát Thái Thanh, Duy Khánh.
Ông bắt đầu viết nhạc từ năm 1959, nhạc ông thường nói về tình yêu quê hương, mang hơi dân ca xứ Huế và được đón nhận nồng nhiệt, ngay từ hai sáng tác đầu tay: Ai ra xứ huế, Thương về miền trung.
Sau 30 tháng 4 năm 1975, ông bị cấm hát một thời gian dài, sau đó thành lập đoàn nhạc Quê Hương, quy tụ các nhạc sĩ Châu Kỳ, Nhật Ngân, các ca sĩ Ngọc Minh, Nhã Phương, Bảo Yến… Sau khi sang Mỹ vào năm 1988, ông hát độc quyền cho trung tâm Làng Văn, sau đó tách ra, thành lập trung tâm Trường Sơn tiếp tục ca hát và dạy nhạc cho đến cuối đời.
Các sáng tác
13 tuổi lính
Ai ra xứ Huế
Anh về một chiều mưa (Duy Khánh & Anh Thy)
Bao giờ em quên
Biết trả lời sao
Chuyện buồn ngày xưa (1962)
Đêm bơ vơ
Đêm nao trăng sáng (1959)
Đâu bóng người xưa (1961)
Đi từ đồng ruộng bao la
Giã từ Đà Lạt
Giấc mơ địa đàng
Hoài ca (1956)
Huế đẹp Huế thơ
Lối về đất mẹ
Màu tím hoa sim
Một lần trong đời
Mưa bay trong đời
Mừng anh chiến sĩ
Mùa chia tay
Nỗi niềm riêng
Nén hương yêu (Duy Khánh & Châu Kỳ)
Ngày tháng đợi chờ (1961)
Ngày xưa lên năm lên ba (viết chung với Trầm Tử thiêng, ký bút danh là Duy Thiêng)
Người thương kẻ nhớ
Người anh giới tuyến
Sao không thấy anh về (Thương về miền Trung 2) (1962)
Sao đành bỏ quê hương (1979)
Sầu cố đô
Ta hát trên đỉnh đèo
Thư về em gái thành đô
Thương về miền Trung (1962)
Tình ca quê hương
Tình người đầu non
Trăm năm bến cũ
Trường cũ tình xưa
Vùng quê tương lai
Xin anh giữ trọn tình quê
[sửa]Băng nhạc, CD
Trường Sơn 1: Hát giữa quê hương (1969)
Trường Sơn 2: Quê hương và tuổi trẻ (1970 hay 1971)
Trường Sơn 3: Người tình và quê hương (1971)
Trường Sơn 4: (1971)
Trường Sơn 5: Tình trong khói lửa
Trường Sơn 6: Quê hương và tuổi loạn (1972)
Trường Sơn 7: Quê hương, mùa trăng, mùa thu (1972)
Trường Sơn 8:
Cỏ May 1:
Cỏ May 2:
Cỏ May Xuân: 1973
Trường Sơn Nhạc tuyển
Tiếng hát DUY KHÁNH 1
Tiếng hát DUY KHÁNH 2
Tiếng hát DUY KHÁNH 3 (1975)
Trường Sơn Duy Khánh 1 : Quê hương ta (1990)
Trường Sơn Duy Khánh 2 : Tình đời, Tình bạn, Tình yêu (1990)
Trường Sơn Duy Khánh 3 : Lính và đời lính (1990)
Trường Sơn Duy Khánh 4 : Xa nguồn yêu thương
Trường Sơn Duy Khánh 5 : Sớm muộn tôi cũng về (1991)
Trường Sơn Duy Khánh 6 : Không chủ đề 1 (1991)
Trường Sơn Duy Khánh 7 : Mẹ trong lòng người đi (1991)
Trường Sơn Duy Khánh 8 : Vườn dâu xanh (1991)
Trường Sơn Duy Khánh 9 : Những chiều không có em (1991)
Trường Sơn Duy Khánh 10 : Những mảnh tình quê (1992)
Trường Sơn Duy Khánh 11 : Lời đầu năm cho con (1992)