Tuyết Mai là một trong những nữ ca sĩ nổi tiếng ở Sài Gòn từ thập niên 1950, tuy nhiên hiện nay không có nhiều người nhớ đến, và thông tin về Tuyết Mai cũng rất hạn chế. Người ta thường biết đến bà với vai trò là người vợ đầu tiên của danh ca nhạc vàng Duy Khánh.
Nhà văn Hồ Trường An đã mô tả về Tuyết Mai như sau:
“Giọng hát trong trẻo và ngọt ngào rất quyến rũ. Khi lên cao, chị chuyền giọng óc không khéo như Thái Thanh, nhưng không quá vụng như Hoàng Oanh sau nầy. Dù không có giọng kim cùng cách phân phối và dàn trải làn hơi một cách tinh vi như Mai Hương, nhưng về sau nầy Tuyết Mai nhiều lần hát bản “Dòng Sông Xanh”, nghe cũng ngọt tai. Phải nói rằng đây là một giọng có âm sắc đẹp, gợi nhiều ấn tượng và hình ảnh đẹp cho thính giả. Chị hát dân ca đạt hơn hát những loại nhạc vũ trường, nhạc biệt thể, nhạc bán cổ điển Tây phương. Chị song ca với Duy Khánh thật điệu nghệ. Chị có vóc vạc vừa tầm, khuôn mặt khá xinh, ăn ánh đèn sân khấu, cho nên nhan sắc chị dưới ánh đèn sân khấu trội hẳn lên. Trong thập niên 50, chị là một nữ ca sĩ rất ăn khách và xuất hiện thường xuyên trên sân khấu Đại Nhạc hội. Đêm đêm, chị như con bướm bay từ phòng trà này sang phòng trà khác.”
Click để nghe 1 số bản thu âm của Tuyết Mai thập niên 1960
Thập niên 1950, Tuyết Mai kết hợp với Duy Khánh tạo thành đôi song ca rất ăn khách, nổi tiếng bên cạnh các đôi song ca (và cũng là vợ chồng) khác là Châu Kỳ – Mộc Lan, Ngọc Cẩm – Nguyễn Hữu Thiết. Họ thường hát những ca khúc mộc mạc đậm tình quê hương, như là Tía Em Má Em, Vợ Chồng Quê, Trăng Soi Duyên Lành…
Click để nghe song ca Duy Khánh – Tuyết Mai hát bài Vợ Chồng Quê của nhạc sĩ Phạm Duy
Có thông tin cho rằng Duy Khánh và Tuyết Mai kết hôn và có 2 người con chung, sau đó họ đã chia tay nhau vào đầu thập niên 1960.
Tuy nhiên mối quan hệ tình cảm của Tuyết Mai và Duy Khánh không đơn giản chỉ là như vậy. Duy Khánh không phải là mối tình đầu tiên, cũng không phải cuộc hôn nhân đầu tiên của Tuyết Mai, bởi vì trước khi sống chung với Duy Khánh, bà đã có 2 người con với mối tình đầu.
Thông tin này được nhắc đến trong một bài viết trên báo Kịch Ảnh xuất bản từ năm 1957, lúc Duy Khánh mới 21 tuổi, còn Tuyết Mai cũng ở độ tuổi vừa mới đôi mươi.
Theo bài báo này thì danh ca Duy Khánh đã đem lòng yêu Tuyết Mai từ thuở thanh xuân, nhưng lúc đó nữ ca sĩ này đã có ý trung nhân. Cuộc hôn nhân đầu tiên tan vỡ khi nàng đã có 2 con, và lúc đó, tình cảm mà Duy Khánh dành cho nàng vẫn vẹn nguyên như thuở ban sơ…
Click để nghe Duy Khánh và Tuyết Mai song ca Trăng Soi Duyên Lành
Mời bạn theo dõi nguyên văn bài báo đã cách đây hơn 60 năm sau đây:
“Thương anh thì thương rất nhiều
mà duyên kiếp lỡ làng rồi
Xa anh, lòng em muốn nói bao lời…”
Đêm đêm, trong quán rượu Họa Mi, Tuyết Mai vẫn ngân dài câu hát ấy trong bài Gợi Giấc Mơ Xưa của Lê Hoàng Long. Câu hát ấy, Tuyết Mai thích nhất. Nhạc, lời, và… tâm sự của Tuyết Mai lẫn vào nhau, thành một mối buồn thê thảm.
Ở một góc phòng, có người nhấp một ngụm rượu, rồi nói rất khẽ:
– Hay! Nhưng sao não nề quá…
Ban nhạc Trần Văn Lý dạo lại nét nhạc. Tuyết Mai mỉm cười, trong khi chờ đợi để hát lại lần thứ hai.
Nụ cười chân thật, hồn nhiên lắm! Nhưng, nào có ai biết, bên trong nụ cưới ấy, “người ấy” đang như muốn nghẹn ngào và òa lên khóc.
Tuyết Mai chỉ muốn khóc vì mối tình dang dở trong bài hát chính là tâm sự của Tuyết Mai, vì chính bài hát này còn là kỷ niệm, một hình ảnh của ngày qua còn rớt lại…
Nhưng Tuyết Mai không dám khóc. Người ta mời nàng đến đây để ca hát mua vui cho người khách tìm vui, người ta có mời nàng đến đây để khóc lóc than van đâu?
Bởi vậy Tuyết Mai lại gượng cười và cất tiếng diễn tả, lần nữa, những tiếng lòng thầm kín đau thương. Tay nàng run run, mắt nàng mở hẳn đi, cổ họng nghẹn ngào… nhưng Tuyết Mai vẫn hát, phải hát, “hát để nuôi con”… đứa con mười tháng, và… đứa con sắp ra chào đời… Những đứa con của một mối tình dang dở.
Đêm nay, đại nhạc hội.
Không khí rạp chiếu bóng rạo rực như một phiên chợ đêm hè. Màn từ từ hé mở, tiếng cưới, tiếng nói vẫn chưa tan…
Tuyết Mai và Duy Khánh cùng mỉm cười trước khi cùng song ca. Giọng của Duy Khánh trầm trầm, ấm ấm. Giọng của Tuyết Mai thanh thanh, cao cao. Hai người, hai giọng, nhưng một tâm tình… Tâm tình của hai dười yêu nhau dưới một ánh trăng thơ và mộng.
Click để nghe Duy Khánh và Tuyết Mai song ca Tía Em Má Em
Thỉnh thoảng mái tóc của Duy Khánh hơi hơi nghiêng, đôi mắt Duy Khánh liếc về phía Tuyết Mai, một nụ cười kín đáo nở trên môi anh qua một lời hát đượm tình yêu gần như bất diệt của bản gọi là “dân ca”.
Ở hàng ghế giữa, có những tiếng thì thầm:
– Hai người ấy là vợ chồng cũng như Nguyễn Hữu Thiết và Ngọc Cẩm, Thúy Nga với Hoàng Thi Thơ?
Giọng trả lời đầy quyết đoán:
– Không! Không phải… Người ta đồn rằng khi nàng còn thơ ngây, chàng đã đắm đuối yêu nàng bằng một mối tình câm. Rồi… nàng yêu một chàng trai xứ Huế khác, nhưng chàng vẫn yêu nàng… Ngày nay, nàng đã bị người kia “quất ngựa truy phong”, nhưng chàng vẫn ở bên nàng…
– Duy Khánh vẫn còn yêu Tuyết Mai?
Không hiểu đây có phải là câu trả lời hay không:
– Kìa! Duy Khánh lại nhìn Tuyết Mai…
– Còn Tuyết Mai?
Tiếng vỗ tay tán thưởng của khán giả làm loãng mất câu trả lời của người khán giả. Trên sân khấu, Tuyết Mai lại cười…
Và đêm nay, qua âm thanh của làn sóng điện, một thính giả của ban Hoàng Thi Thơ đã chép miệng:
– Quái! Mãi mà chưa nghe Tuyết Mai hát.
– Mê Tuyết Mai ư?
– Tôi đã nghe Lệ Thanh hát rồi. Bây giờ chờ nghe Duy Khánh và Tuyết Mai… rồi thì tắt máy đi… chớ nghe làm gì nữa?
Giọng nói của cô xướng ngôn viên làm cho câu chuyện ngưng hẳn, vì Tuyết Mai đây rồi!
Đúng 20 giờ 30 phút. Tuyết Mai cùng hát với Duy Khánh một bài của Hoàng Thi Thơ, rồi Tuyết Mai đơn ca bài Tiếng Hai Đêm của Hoàng Nguyên.
Hai đêm… cùng một cảnh vật, nhưng hai tâm trạng khác nhau. Có một đêm vui và một đêm buồn… Đêm vui của Tuyết Mai chỉ mờ ảo như một bóng đen chìm trong dĩ vãng; còn đêm buồn, buồn não ruột, buồn thê lương, buồn… như chưa bao giờ buồn.
Dứt bài hát, máy thu thanh bị tắt đi thật. Câu chuyện lại tiếp diễn:
– Giọng Tuyết Mai hát giống Thái Thanh quá!
– Không phải! giống Ánh Tuyết chứ!
– Không! Giống Thái Thanh nhiều hơn.
– Giống Ánh Tuyết nhiều hơn.
Và tranh cãi bùng nổ vì một giọng hát vừa giống Ánh Tuyết, vừa giống Thái Thanh, hai giọng ca điêu luyện nhất của phái nữ. Hai giọng ca điêu luyện hợp vào làm một, như thế thì… đã có một giọng ca điêu luyện thứ ba không giống hai giọng ca kia, mà giống… giọng ca của Tuyết Mai chứ…
Sau đây, mời các bạn nghe lại giọng hát Tuyết Mai thập niên 1960 với các bản thu thanh trong dĩa nhựa sau đây:
Click để nghe Tuyết Mai hát Tôi Đã Gặp của Lê Dinh – Minh Kỳ
Click để nghe Tuyết Mai hát Các Anh Về của nhạc Hoàng Thi Thơ
Click để nghe Tuyết Mai hát Mưa Lạnh Trên Đèo của nhạc sĩ Lê Dinh
Bài: Đông Kha (nhacxua.vn)