Anh đi, rừng chưa thay lá
Em về, rừng lá thay chưa?
Phố cũ bây chừ xa lạ
Hắt hiu đợi gió giao mùa..
Xuân xưa mình chung đôi bóng
Xuân này, mình ngóng trông nhau
Hun hút phương trời vô vọng
Nhớ thương bạc trắng mái đầu
Em có về qua phố cũ?
Phố phường chừ đã đổi thay
Thương em, nửa đời hoang phế
Thương ta, chịu kiếp lưu đày
Xuân nay, mình em lẻ bóng
Có còn tiếc nhớ xuân xưa
Dài tay đếm từng nhung nhớ
Em ơi, đợi gió giao mùa…
Click để nghe Hương Lan hát Rừng Lá Thay Chưa
Bên trên là lời của bài thơ mang tên Rừng Lá Thay Chưa của thi sĩ Hoàng Ngọc Ẩn, ghi lại tâm sự của những người phải xa nhau vì biến loạn của lịch sử. Năm 1981, bài thơ này được nhạc sĩ Huỳnh Anh phổ thành ca khúc nổi tiếng mà không cần sửa bất kỳ chữ nào của bài thơ. Có lẽ bởi là vì thơ của Hoàng Ngọc Ẩn vốn đầy ắp nhạc tính, và tự thân của thơ đã là nhạc.
Anh đi, rừng chưa thay lá
Em về, rừng lá thay chưa?
…
Xuân xưa, mình chung đôi bóng
Xuân này, mình ngóng trông nhau.
Hun hút phương trời vô vọng
Nhớ thương bạc trắng mái đầu.
Thơ và nhạc nói lên tâm tư khắc khoải của người ra đi, của người ở lại, của chàng, của nàng đều buồn đau, se thắt, xót xa: Trong cơn biến loạn, chàng hoảng hốt ra đi và nàng ở lại buồn thương, canh cánh đợi chờ. Đến khi có thể gặp lại thì than ôi, giờ em đã ngỡ ngàng, không còn nhớ tiết mùa, anh đã xa lạ, lẫn lộn thời gian trên quê hương cũ mới! Giờ chỉ còn nỗi xót xa, ngậm ngùi, thương cảm khôn nguôi:
Phố phường chừ đã đổi thay
Thương em nửa đời hoang phế
Thương ta chịu kiếp lưu đày…
Rừng lá nay đã đổi thay chưa? Lá và rừng cũng là những biểu tượng trong quá trình của cuộc sống đời người và những đổi thay trong thiên nhiên: Lá non, lá xanh, lá vàng, lá úa, lá rụng… Rừng đổi màu, thay áo theo bốn mùa xuân hạ thu đông, trăn trở theo nắng mưa, ấm lạnh… Tình yêu ngọt ngào rồi cay đắng, hôn nhân gắn bó hạnh phúc rồi tan tác buồn đau… chẳng khác nào chiếc lá và rừng cây.
Nỗi buồn như ngắm hoa tàn lá úa, niềm đau như thấm lạnh trời đông khi nghe thêm những câu thơ nhạc của Huỳnh Anh và Hoàng Ngọc Ẩn:
Hun hút phương trời vô vọng
Nhớ thương bạc trắng mái đầu
Dài tay đếm từng nhung nhớ
Em ơi, chờ gió giao mùa!
Nghe lại bài tình ca đó trong tiết trời lành lạnh, đất trời đang chuyển mình buổi giao mùa, rừng cây đang tàn úa màu lá rơi rụng để thay bằng màu sắc xanh tươi của mùa xuân. Tâm hồn mình nghe như có những sóng nhỏ lao xao, hay đó có phải là âm vọng của một tiếng thở dài?
Click để nghe Như Quỳnh hát Rừng Lá Thay Chưa
Nhà thơ Hoàng Ngọc Ẩn sinh năm 1940 tại Ban Mê Thuột. Ông từng làm việc tại Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Biên Hoà. Sau 1975, ông cùng gia đình sang sống tại Mỹ và tiếp tục sáng tác tại đây. Hoàng Ngọc Ẩn được mệnh danh là người mang thi ca đến với âm nhạc. Thơ ông được nhiều nhạc sĩ phổ nhạc và phổ biến rộng rãi. Bài thơ “Rừng Lá Thay Chưa” cũng nằm trong số đó, nó được nhạc sĩ Huỳnh Anh phổ nhạc vào năm 1981.
Lý Minh Hào